អត្រានុកូលដ្ឋាន គឺជាចំណងរួមភ្ជាប់សញ្ជាតិទៅនឹងរដ្ឋ និងស្ថានភាពជាក់ស្តែង ដែលពលរដ្ឋម្នាក់ៗមាន នៅក្នុងត្រកូលគ្រួសារខ្លួន ក្នុងសង្គមជាតិ និងដែលបង្កើតឲ្យជននោះ មានសិទ្ធិ និងករណីយកិច្ច។ ការចុះសៀវភៅអត្រានុកូលដ្ឋាន គឺជាកាតព្វកិច្ច ដែលពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ត្រូវតែបំពេញ (មាត្រា ២ និង មាត្រា ៣ នៃអនុក្រឹត្យ ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន ឆ្នាំ២០០០)។
សំណួរ-នៅពេលដែលមានទារកទើបនឹងកើត
តើឪពុកម្តាយត្រូវទៅចុះសំបុត្រកំណើតនៅកន្លែងណា
ហើយត្រូវចុះនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ?
នៅពេលដែលមានទារកកើត ឪពុក ឬម្តាយរបស់ទារក (ជាទូទៅ គឺឪពុក) ត្រូវទៅរាយការណ៍ចុះសំបុត្រកំណើត នៅសាលាឃុំ ឬសង្កាត់ នៃលំនៅដ្ឋានអចិន្រ្តៃយ៍របស់ខ្លួន។ ក្នុងករណីឪពុក និងម្តាយមានធុរៈទៅមិនបាន ត្រូវពឹងពាក់សាច់ញាតិ ឬក៏អ្នកជិតខាងឲ្យទៅជំនួសបាន ក៏ប៉ុន្តែ សាច់ញាតិ និងអ្នកជិតខាងនោះ ត្រូវតែជាអ្នក ដែលបានឃើញ និងបានដឹងឮផ្ទាល់ ពីការកើតរបស់ទារកនេះ។
ការចុះសំបុត្រកំណើតនេះ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរបំផុត ៣០ថ្ងៃ គិតចាប់ពីថ្ងៃ ដែលទារកកើត។
យោងតាមសេចក្តីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ (ស.ណ.ន ១៨ ឧសភា ២០០៧) ការចុះសៀវភៅកំណើតត្រូវនាំទៅជាមួយនូវលិខិតស្នាមមួយចំនួន៖
សំណួរ-ក្នុងករណីខកខានមិនបានទៅចុះសំបុត្រកំណើត ក្នុងរយៈពេលកំណត់ ៣០ថ្ងៃ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេច?
បើសិនជាកូនកើតមក មិនទៅចុះសំបុត្រកំណើត ទុកឲ្យហួស ៣០ថ្ងៃ ការចុះសំបុត្រកំណើត នៅតែអាចធ្វើបាន ប៉ុន្តែ ត្រូវបានសំណុំបែបបទច្រើនជាងការទៅចុះសំបុត្រកំណើត ក្នុងរយៈពេលកំណត់ ហើយត្រូវមានការបង់ថ្លៃ។
ការសុំចុះសំបុត្រកំណើត ហួសពី ៣០ថ្ងៃ ក្រោយពីទារកកើត គឺត្រូវធ្វើទៅតាមនីតិវិធី ដែលគេហៅថា “ការប្តឹងសុំចុះសៀវភៅអត្រានុកូលដ្ឋាន” ប៉ុន្តែ ធ្វើនៅសាលាឃុំសង្កាត់ដែលឪពុកម្តាយរស់នៅដដែល ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវទៅដល់ស្រុកខណ្ឌ ឬក៏ខេត្តក្រុងទេ។
ក្នុងការប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើតនេះ ឪពុក ឬម្តាយរបស់ទារកត្រូវមានសំណុំឯកសារ ដូចករណីចុះសំបុត្រកំណើតក្នុងរយៈពេលកំណត់ ៣០ថ្ងៃដែរ ប៉ុន្តែ ត្រូវនាំទៅជាមួយ នូវសាក្សី ២រូប ដែលជានីតិជន ហើយត្រូវបំពេញពាក្យប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើត។ ពាក្យប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើតនេះត្រូវបិទតែមប្រិ៍ ថ្លៃ ១ពាន់រៀល សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី រតនគិរី ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងឧត្តរមានជ័យ។ សម្រាប់អ្នកនៅខេត្តផ្សេងក្រៅពីនេះ ត្រូវបិទតែមប្រិ៍ ថ្លៃ ៤ពាន់រៀល។ ការទិញតែមប្រិ៍នេះ គឺជំនួសឲ្យការបង់លុយផ្ទាល់ មានន័យថា អ្នកសុំមិនតម្រូវឲ្យបង់លុយអ្វីបន្ថែមពីលើនេះទៀតទេ។
និយាយសរុបជារួមមកវិញ ប្រសិនបើទៅចុះសំបុត្រកំណើតទាន់ពេល គឺមិនហួសពី ៣០ថ្ងៃ ក្រោយពីទារកកើត សំណុំរបែបបទមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាង ហើយសំបុត្រកំណើតត្រូវចេញឲ្យដោយឥតគិតថ្លៃ។ ប៉ុន្តែ បើទុកឲ្យហួស ៣០ថ្ងៃ បានទៅចុះ គឺត្រូវបំពេញសំណុំបែបបទច្រើនជាង ហើយត្រូវមានបង់ថ្លៃ តាមរយៈការទិញតែមប្រិ៍។
សំណួរ-ចំពោះអ្នកដែលបានកើតតាំងពីក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ឬក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែ មិនទាន់មានការរៀបចំសៀវភៅអត្រានុកូលដ្ឋានឡើងវិញត្រឹមត្រូវ។ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីអាចចុះសំបុត្រកំណើតបាន?
អ្នកដែលបានកើតមុនសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ឲ្យតែកើតមុនពេលមានអនុក្រឹត្យ ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន មានន័យថា កើតមុនថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ ឆ្នាំ២០០០ អនុក្រឹត្យនេះទុកលទ្ធភាពឲ្យមានការចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើត ដោយឥតគិតថ្លៃ ក៏ប៉ុន្តែ ត្រូវធ្វើឲ្យបានមុនថ្ងៃទី៣១ សីហា ឆ្នាំ២០០៥ មានន័យថា មកទល់នឹងពេលឥឡូវនេះ ការចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើតដោយឥតគិតថ្លៃនេះ ត្រូវហួសពេលធ្វើហើយ។
អ្នកដែលមិនបានទៅសុំចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើត មុនថ្ងៃទី៣១ សីហា ឆ្នាំ២០០៥ នៅតែអាចទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើតបានដដែល នៅសាលាឃុំ សង្កាត់ ដែលខ្លួនរស់នៅ ដោយត្រូវធ្វើទៅតាមនីតិវិធី “ប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើត” ដូចករណី ចុះសំបុត្រកំណើតហួសរយៈពេល ៣០ថ្ងៃដែរ មានន័យថា ត្រូវមានសាក្សីជានីតិជន ២រូប ទៅជាមួយ ហើយត្រូវបង់លុយ តាមរយៈការទិញតែមប្រិ៍ គឺ ១ពាន់រៀល សម្រាប់អ្នកនៅរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងឧត្តរមានជ័យ ហើយ ៤ពាន់រៀល សម្រាប់អ្នកនៅខេត្តក្រុងក្រៅពីនេះ។
សំណួរ-ក្នុងករណីទារក ដែលកើតនៅឯបរទេស តើត្រូវទៅចុះសំបុត្រកំណើតនៅកន្លែងណា?
ក្នុងករណីទារកកើតនៅបរទេស ពីឪពុក ឬម្តាយជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយរស់នៅដោយស្របច្បាប់នៅបរទេស ឪពុក ម្តាយរបស់ទារកនេះ អាចទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើតកូន នៅអាជ្ញាធរអត្រានុកូលដ្ឋានរបស់ប្រទេសដែលខ្លួនរស់នៅនោះបាន ទៅតាមបញ្ញត្តិច្បាប់របស់ប្រទេសនោះ។
បន្ទាប់មកទៀត គាត់អាចមានលទ្ធភាពពីរ៖
ឬមួយ គាត់ទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើត នៅឯស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុលរបស់កម្ពុជា ដែលប្រចាំនៅក្នុងប្រទេស ដែលគាត់រស់នៅនោះ។ ក្នុងករណីនេះ ស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុល នឹងចេញសំបុត្រកំណើតច្បាប់ដើម ដែលអាចយកមកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការបាន ដូចសំបុត្រកំណើត ដែលចេញដោយមេឃុំ ចៅសង្កាត់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ។
ឬមួយទៀត ឪពុក ម្តាយ មិនចាំបាច់ទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើត នៅស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុលកម្ពុជាក៏បានដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលគាត់វិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ គាត់ត្រូវយកសំបុត្រកំណើត ដែលចេញដោយអាជ្ញាធរបរទេស ទៅបង្ហាញមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់ នៃទីលំនៅថ្មីរបស់គាត់ ដើម្បីសុំសំបុត្រកំណើតថ្មី។
សំណួរ-និយាយពីនាមត្រកូលរបស់ទារកវិញ។ តើច្បាប់មានចែងកំណត់ អំពីការជ្រើសរើសនាមត្រកូលរបស់កូនដែរ ឬក៏អាចដាក់ត្រកូលអ្វីក៏បាន តាមតែការកំណត់របស់ឪពុកម្តាយ?
យោងតាមអនុក្រឹត្យ ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន (មាត្រា ១៨) ការកំណត់នាមត្រកូលរបស់កូន អាចធ្វើឡើងបាន ៣យ៉ាង៖
នៅពេលដែលមានទារកកើត ឪពុក ឬម្តាយរបស់ទារក (ជាទូទៅ គឺឪពុក) ត្រូវទៅរាយការណ៍ចុះសំបុត្រកំណើត នៅសាលាឃុំ ឬសង្កាត់ នៃលំនៅដ្ឋានអចិន្រ្តៃយ៍របស់ខ្លួន។ ក្នុងករណីឪពុក និងម្តាយមានធុរៈទៅមិនបាន ត្រូវពឹងពាក់សាច់ញាតិ ឬក៏អ្នកជិតខាងឲ្យទៅជំនួសបាន ក៏ប៉ុន្តែ សាច់ញាតិ និងអ្នកជិតខាងនោះ ត្រូវតែជាអ្នក ដែលបានឃើញ និងបានដឹងឮផ្ទាល់ ពីការកើតរបស់ទារកនេះ។
ការចុះសំបុត្រកំណើតនេះ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរបំផុត ៣០ថ្ងៃ គិតចាប់ពីថ្ងៃ ដែលទារកកើត។
យោងតាមសេចក្តីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ (ស.ណ.ន ១៨ ឧសភា ២០០៧) ការចុះសៀវភៅកំណើតត្រូវនាំទៅជាមួយនូវលិខិតស្នាមមួយចំនួន៖
- លិខិតបញ្ជាក់ទទួលស្គាល់កំណើតរបស់ទារក ចេញដោយមន្ទីរពេទ្យ (ប្រសិនបើទារកកើតនៅមន្ទីរពេទ្យ) ឬ
- លិខិតបញ្ជាក់ទទួលស្គាល់កំណើត ចេញដោយមេភូមិ (បើទារកកើតនៅផ្ទះ)
- ប្រសិនបើមាន ត្រូវយកទៅជាមួយផងដែរ នូវឯកសារមួយចំនួនទៀត ដូចជា សៀវភៅគ្រួសារ ដែលមានឈ្មោះឪពុកម្តាយរបស់ទារក, សេចក្តីចម្លងសំបុត្រកំណើតរបស់ឪពុកម្តាយ, សេចក្តីចម្លងសំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ឪពុកម្តាយ, អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណរបស់ឪពុកម្តាយ។
- ក្នុងករណីឪពុកម្តាយមិនបានទៅចុះសៀវភៅកំណើតដោយផ្ទាល់ខ្លួនឯង ហើយពឹងពាក់សាច់ញាតិ ឬអ្នកជិតខាងឲ្យទៅជំនួស ឪពុកម្តាយ ត្រូវធ្វើលិខិតបញ្ជាក់មួយទៀត ដោយមានបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ ពីនាមត្រកូល នាមខ្លួន និងថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើតរបស់ទារក។
សំណួរ-ក្នុងករណីខកខានមិនបានទៅចុះសំបុត្រកំណើត ក្នុងរយៈពេលកំណត់ ៣០ថ្ងៃ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេច?
បើសិនជាកូនកើតមក មិនទៅចុះសំបុត្រកំណើត ទុកឲ្យហួស ៣០ថ្ងៃ ការចុះសំបុត្រកំណើត នៅតែអាចធ្វើបាន ប៉ុន្តែ ត្រូវបានសំណុំបែបបទច្រើនជាងការទៅចុះសំបុត្រកំណើត ក្នុងរយៈពេលកំណត់ ហើយត្រូវមានការបង់ថ្លៃ។
ការសុំចុះសំបុត្រកំណើត ហួសពី ៣០ថ្ងៃ ក្រោយពីទារកកើត គឺត្រូវធ្វើទៅតាមនីតិវិធី ដែលគេហៅថា “ការប្តឹងសុំចុះសៀវភៅអត្រានុកូលដ្ឋាន” ប៉ុន្តែ ធ្វើនៅសាលាឃុំសង្កាត់ដែលឪពុកម្តាយរស់នៅដដែល ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវទៅដល់ស្រុកខណ្ឌ ឬក៏ខេត្តក្រុងទេ។
ក្នុងការប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើតនេះ ឪពុក ឬម្តាយរបស់ទារកត្រូវមានសំណុំឯកសារ ដូចករណីចុះសំបុត្រកំណើតក្នុងរយៈពេលកំណត់ ៣០ថ្ងៃដែរ ប៉ុន្តែ ត្រូវនាំទៅជាមួយ នូវសាក្សី ២រូប ដែលជានីតិជន ហើយត្រូវបំពេញពាក្យប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើត។ ពាក្យប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើតនេះត្រូវបិទតែមប្រិ៍ ថ្លៃ ១ពាន់រៀល សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី រតនគិរី ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងឧត្តរមានជ័យ។ សម្រាប់អ្នកនៅខេត្តផ្សេងក្រៅពីនេះ ត្រូវបិទតែមប្រិ៍ ថ្លៃ ៤ពាន់រៀល។ ការទិញតែមប្រិ៍នេះ គឺជំនួសឲ្យការបង់លុយផ្ទាល់ មានន័យថា អ្នកសុំមិនតម្រូវឲ្យបង់លុយអ្វីបន្ថែមពីលើនេះទៀតទេ។
និយាយសរុបជារួមមកវិញ ប្រសិនបើទៅចុះសំបុត្រកំណើតទាន់ពេល គឺមិនហួសពី ៣០ថ្ងៃ ក្រោយពីទារកកើត សំណុំរបែបបទមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាង ហើយសំបុត្រកំណើតត្រូវចេញឲ្យដោយឥតគិតថ្លៃ។ ប៉ុន្តែ បើទុកឲ្យហួស ៣០ថ្ងៃ បានទៅចុះ គឺត្រូវបំពេញសំណុំបែបបទច្រើនជាង ហើយត្រូវមានបង់ថ្លៃ តាមរយៈការទិញតែមប្រិ៍។
សំណួរ-ចំពោះអ្នកដែលបានកើតតាំងពីក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ឬក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែ មិនទាន់មានការរៀបចំសៀវភៅអត្រានុកូលដ្ឋានឡើងវិញត្រឹមត្រូវ។ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីអាចចុះសំបុត្រកំណើតបាន?
អ្នកដែលបានកើតមុនសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ឲ្យតែកើតមុនពេលមានអនុក្រឹត្យ ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន មានន័យថា កើតមុនថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ ឆ្នាំ២០០០ អនុក្រឹត្យនេះទុកលទ្ធភាពឲ្យមានការចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើត ដោយឥតគិតថ្លៃ ក៏ប៉ុន្តែ ត្រូវធ្វើឲ្យបានមុនថ្ងៃទី៣១ សីហា ឆ្នាំ២០០៥ មានន័យថា មកទល់នឹងពេលឥឡូវនេះ ការចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើតដោយឥតគិតថ្លៃនេះ ត្រូវហួសពេលធ្វើហើយ។
អ្នកដែលមិនបានទៅសុំចុះសំបុត្របញ្ជាក់កំណើត មុនថ្ងៃទី៣១ សីហា ឆ្នាំ២០០៥ នៅតែអាចទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើតបានដដែល នៅសាលាឃុំ សង្កាត់ ដែលខ្លួនរស់នៅ ដោយត្រូវធ្វើទៅតាមនីតិវិធី “ប្តឹងសុំចុះសំបុត្រកំណើត” ដូចករណី ចុះសំបុត្រកំណើតហួសរយៈពេល ៣០ថ្ងៃដែរ មានន័យថា ត្រូវមានសាក្សីជានីតិជន ២រូប ទៅជាមួយ ហើយត្រូវបង់លុយ តាមរយៈការទិញតែមប្រិ៍ គឺ ១ពាន់រៀល សម្រាប់អ្នកនៅរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ និងឧត្តរមានជ័យ ហើយ ៤ពាន់រៀល សម្រាប់អ្នកនៅខេត្តក្រុងក្រៅពីនេះ។
សំណួរ-ក្នុងករណីទារក ដែលកើតនៅឯបរទេស តើត្រូវទៅចុះសំបុត្រកំណើតនៅកន្លែងណា?
ក្នុងករណីទារកកើតនៅបរទេស ពីឪពុក ឬម្តាយជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយរស់នៅដោយស្របច្បាប់នៅបរទេស ឪពុក ម្តាយរបស់ទារកនេះ អាចទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើតកូន នៅអាជ្ញាធរអត្រានុកូលដ្ឋានរបស់ប្រទេសដែលខ្លួនរស់នៅនោះបាន ទៅតាមបញ្ញត្តិច្បាប់របស់ប្រទេសនោះ។
បន្ទាប់មកទៀត គាត់អាចមានលទ្ធភាពពីរ៖
ឬមួយ គាត់ទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើត នៅឯស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុលរបស់កម្ពុជា ដែលប្រចាំនៅក្នុងប្រទេស ដែលគាត់រស់នៅនោះ។ ក្នុងករណីនេះ ស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុល នឹងចេញសំបុត្រកំណើតច្បាប់ដើម ដែលអាចយកមកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការបាន ដូចសំបុត្រកំណើត ដែលចេញដោយមេឃុំ ចៅសង្កាត់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ។
ឬមួយទៀត ឪពុក ម្តាយ មិនចាំបាច់ទៅសុំចុះសំបុត្រកំណើត នៅស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុលកម្ពុជាក៏បានដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលគាត់វិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ គាត់ត្រូវយកសំបុត្រកំណើត ដែលចេញដោយអាជ្ញាធរបរទេស ទៅបង្ហាញមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់ នៃទីលំនៅថ្មីរបស់គាត់ ដើម្បីសុំសំបុត្រកំណើតថ្មី។
សំណួរ-និយាយពីនាមត្រកូលរបស់ទារកវិញ។ តើច្បាប់មានចែងកំណត់ អំពីការជ្រើសរើសនាមត្រកូលរបស់កូនដែរ ឬក៏អាចដាក់ត្រកូលអ្វីក៏បាន តាមតែការកំណត់របស់ឪពុកម្តាយ?
យោងតាមអនុក្រឹត្យ ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន (មាត្រា ១៨) ការកំណត់នាមត្រកូលរបស់កូន អាចធ្វើឡើងបាន ៣យ៉ាង៖
- អាចយកត្រកូល ដែលក្រុមគ្រួសារកំណត់យកតាំងពីដូនតាយូរលង់មកហើយក៏បាន
- អាចយកឈ្មោះជីតាខាងឪពុកមកដាក់ជានាមត្រកូលក៏បាន
- ឬក៏អាចយកឈ្មោះរបស់ឪពុក មកដាក់ជានាមត្រកូលក៏បាន
No comments:
Post a Comment