សៀវភៅ ៖ កម្រងឯកសារស្តីពី ប្រពៃណី និង ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ភាគ៣
អ្នកនិពន្ធ ៖ សាស្ត្រាចារ្យ មៀច ប៉ុណ្ណ មន្ត្រីនៅក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរនៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ
អំពីជនជាតិកួយ
មានចែកជាពីរភាសា គឺកួយដែក និងកួយដំរី
ជនជាតិនេះច្រើនរស់នៅខេត្តកំពង់ធំ ក្នុង ស្រុកកំពង់ស្វាយ
ស្រុកសណ្ដាន់ ស្រុករវៀង ឃុំនីពេជ្រ ជាដើម។
លោកមេឃុំនីពេជ្របានសរសេរឯកសារនេះ
តាមសំណូមពររបស់លោកចាងហ្វាងពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យតាមលិខិតលេខ 1131 IB
ចុះថ្ងៃទី 22-07-1948 ។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង មានជនជាតិជាច្រើនដូចជា ព្នង ជង កួយ ស្ទៀង
រដែ ស្អូច ព័រ ជាដើម។ ពួកនេះចូលចិត្តរស់នៅតំបន់ព្រៃភ្នំ
ឆ្ងាយពីសង្គមស៊ីវិល័យ។ ជនជាតិទាំងនេះ មានរបៀបរបបរស់នៅ ភាសា ប្រពៃណី
និង ទំនៀមទម្លាប់ប្លែកៗគ្នា។ នៅពេលនេះខ្ញុំសូមលើកយកជនជាតិកួយ
នៅខេត្តកំពង់ធំមកជម្រាបជូនដូចតទៅ៖១- អំពីទម្រង់រូបរាង និង សម្លៀកបំពាក់
ក- កួយប្រុស : មានរូបរាងប្រហែលខ្មែរនៅ ស្រុកលើដែរ បបូរមាត់ត្រឹម សម្បុរសណ្ដែកបាយ ស្លៀកខោខ្លី ឬសំពត់ចងក្បិន ពាក់អាវតាមសម័យនិយមខ្លះ ឬអាវបំពង់ពណ៌ខ្មៅ។ សម្ដីនិយាយ ច្រើនបង្អូសចុងឃ្លា។ តាមការកត់សម្គាល់ កួយច្រើនមានចិត្តប្រែប្រួលនិយាយមិនសូវទៀងទាត់។ ចង់ទប់ទល់ពួកនេះ ទាល់តែប្រកាន់ភាបម៉ឺងម៉ាត់ទើបវាសម្រប ហើយកោតញញើតលែងហ៊ានផ្ដេសផ្ដាស។ខ- កួយស្រី : ទម្រង់រូបរាងមិនខុសពី ស្រីខ្មែរយើងប៉ុន្មានឡើយ។ ស្រីៗ ទុកសក់បួងគ្រប់គ្នា តែផ្នួងមានទំហំតូច ប្រហាក់ប្រហែល និងផ្នួងពួកបារគូ។ គេនិយមស្លៀកសំពត់សម្លុយ ឬចងក្បិន តែក្បិនគេច្រើនរិតកប់ដល់គល់ភ្លៅ។ ស្រីចាស់ ច្រើនតែយកអាវមកចងពាតរិតដងខ្លួន គេមិនសូវពាក់អាវទេ។ កួយក្រមុំ ពាក់អាវជានិច្ច។ ហើយជួនកាលមានថែមដណ្ដប់ក្រម៉ាពីលើអាវទៀតផង។ គេពាក់តែងលម្អខ្លួនដោយពាក់ខ្សែកប្រាក់ ឬពាក់ចារុ៍ដោយខ្សែអំបោះ។ នៅកដៃ មានពាក់កងប្រាក់ ឬស្ពាន់ស។ ពួកនាងស្រឡាញ់អង្កាំលើសអ្វីៗទាំងអស់។ គេយកមកពាក់ធ្វើខ្សែក ឬខ្សែដៃ។ ម្រាមដៃសឹងលម្អដោយចិញ្ចៀនប្រាក់ ឬស្ពាន់ តែពុំមានដាំត្បូងទេ។ ក្រមុំៗ និយមយកផ្កាឈើក្រអូបមកសៀតត្រចៀក ឬសៀតផ្នួងសក់ដើម្បីលើកសម្រស់។ ស្រីកួយមានទំនៀមទម្លាប់ចោះត្រចៀក ពាក់ក្រវិល ឬកាវដែរ។
២- អំពីជំនឿសាសនា
ក្រៅពីជឿលើអរុក្ខអារ្យអ្នកតា ជនជាតិកួយក៏ជឿហើយកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា (ជនជាតិកួយចូលឆ្នាំ នៅថ្ងៃជាមួយគ្នា និងខ្មែរយើងដែរ។ គេលេងល្បែងសព្វសារពើដូចខ្មែរសុទ្ធសាធប៉ុន្តែរយៈពេលចូលរបស់ពួក គេគឺ ១ខែ។ មានធ្វើពិធីចូលឆ្នាំ និងពិធីចេញឆ្នាំ។ ក្នុងចន្លោះថ្ងៃចូលឆ្នាំ។ ក្នុងចន្លោះថ្ងៃចូល និងចេញ គេលេងល្បែងកម្សាន្តផ្សេងៗ ដោយមិនរវល់ចាប់កាន់ការងារអ្វីទាំងអស់។ ខ្ញុំដឹងអំពីរបៀបរបបនេះនៅពេលខ្ញុំទៅជំរឿននៅភូមិកួយក្នុង កំលុងឆ្នាំ ១៩៦០។) ផងដែរ។ មានវត្តកួយមួយសម្រាប់ស្រុកកំពង់ស្វាយ និងស្រុករវៀង ដែលមានព្រះសង្ឃសុទ្ធតែជាជនជាតិកួយបួសនៅក្នុងវត្តព្រៃទទឹងនោះ ។ តាមការបញ្ញត្តិរបស់វិន័យ លោកសង្ឃកួយមិនអនុញ្ញាតអោយនិយាយភាសាកួយឡើយ។ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាគ្រប់យ៉ាង ត្រូវនិយាយជាភាសាខ្មែរ។ ទាល់តែចាកសិក្ខាបទមកជាគ្រហស្ថវិញ ទើបនិយាយភាសាកំណើតបាន។៣- អំពីសិល្បៈ
ជនជាតិកួយគ្មានបទចម្រៀងប្រចាំពូជសាសន៍ទេ។ គេច្រៀងតាមតែបទចម្រៀងខ្មែរ។ ក្រៅពីនេះ កួយចេះផ្លុំប៉ីពកប្រគំបទពីរោះលន្លង់លន្លោច និងផ្លុំប្រកូកស្នែងជាបទងាយៗ ឬវាយអង្កួច។ សំឡេងអង្កួចមិនមែនគ្រាន់តែប្រគំសាច់ភ្លេងប៉ុណ្ណោះឡើយ ប៉ុន្តែក៏អាចប្រើជាសញ្ញាឆ្លើយឆ្លងរវាងក្រមុំ និងកំលោះទៀតផង។៤- អំពីអក្សរសាស្ត្រ និងភាសា
ជនជាតិកួយគ្មានអក្សរទេ។ អ្នកបួសក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនារៀនតែអក្សរខ្មែរ ហើយសូត្រធម៌ជាបាលី ប្រែជាខ្មែរដូចព្រះសង្ឃយើងដែរ។ ភាសានិយាយរបស់គេ ស្រដៀងគ្នានិងចាម និយាយខ្មែរ។ភាសានិយាយ៖
ពាក្យខ្មែរ ពាក្យកួយ
ត្រី = កា
ឆ្កែ = ច
ប្រាក់ = ផ្រាក់
ស៊ីបាយ = ចាដួយ
ការរាប់ចំនួន មានពាក្យអាចយកមកប្រើប្រាស់បានតែ ១ ទៅដល់ ២៩ ។ ចាប់ពី ៣០ ឡើងទៅ ប្រើតាមពាក្យខ្មែរទាំងអស់។
៥- អំពីរបររកស៊ី
ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត ជនជាតិកួយប្រកបរបរកសិកម្មជាមូលដ្ឋាន។ គេធ្វើស្រែ ២ ឬ ៣ ក្បែរៗភូមិ ធ្វើរបៀបលេងៗសោះតែខាន។ គេនិយមធ្វើចម្ការតាមរបៀបកាប់ព្រៃដុត រួចដាំស្រូវ ពោត សណ្ដែកទ្រើង ល្ង ល្ពៅ ននោង។ ដំណាំផ្សេងៗត្រូវបានដាំចម្រុះគ្នានៅក្នុងចម្ការតែមួយ។ ក្រឡាផ្ទៃនៃចម្ការមានពី ១ ទៅ ២ ហិចតា។ គ្រួសារនីមួយៗចិញ្ចឹមគោញី ១ ឬ ២ ចិញ្ចឹមមេមាន់ ២ ឬ ៣ ក្បាល។ ក្រៅពីរបរធ្វើស្រែចម្ការ ជនជាតិកួយរកស៊ីកាប់ឈើ ចាំងជាហុបធ្វើទូក ត្បាញឫស្សី ឬឆ្នូ ធ្វើដំបូលរទេះ ធ្វើគ្រូស (ប្រដាប់ប្រដាដងទឹក ធ្វើពីឫស្សី (រាងដូចកញ្ជើជើង) ខ្មុកម្រ័ក្សណ៍កុំអោយលេចទឹក និងដើម្បីប្រើបានយូរ។) ចន្លុះ ដងជ័រទឹក បេះជ័រចុង បោចវល្លិ ផ្ដៅ ដំដែកធ្វើកាំបិត ពូថៅ ដឹង ។ល។ ស្រីៗត្បាញរវៃអំបោះជួនកាលធ្វើសូត្របន្តិចបន្តួចផងដែរ។ ប្រុសៗចូលចិត្តបរបាញ់ ដាក់អន្ទាក់ ទាក់សត្វព្រៃ ព្រោះពួកនេះប៉ិនប្រសប់និងស្គាល់ដានសត្វគ្រប់យ៉ាង។៦- អំពីទីលំនៅ
កាលណាកាប់ព្រៃរួចហើយ គេយកភ្លើងទៅដុតអោយឆេះទៅជាផេះ។ គេនាំគ្នាទៅសង់រោងតាមពួកក្រុមដូចនៅឯភូមិដែរ។ រោងនៅចម្ការក៏ដូចនៅភូមិមានប្រវែងទទឹង ៣ ទៅ ៤ម៉ែត្រ បណ្ដោយ ៥ ទៅ ៦ម៉ែត្រ។ សសរខ្ទមធ្វើពីឈើប៉ុនៗចុងភ្លៅ ឬប៉ុនកំភួនជើង ដាំញឹកស្អេកជិតៗគ្នា ធ្វើជាចន្ទល់។ ខ្ទមទាំងនោះមានកម្ពស់ពី ១,៦ម៉ែត្រ ទៅ ១,៨ម៉ែត្រ។ រនាបធ្វើពីកូនឈើតូចៗត្រង់ៗ ដែលក្រងរែងនឹងវល្លិ ឬចម្រៀកផ្ដៅអោយជាប់គ្នាជាកម្រង។ ចង្ក្រាននៅលើផ្ទះសម្រាប់ស្លដណ្ដាំ។ ឯចង្ក្រាននៅក្រោមផ្ទះ សម្រាប់បង្កាត់ភ្លើង អាំង ឆ្អើរ ទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ។ គេមកស្លឹកផ្ដៅសោម (សោមដូចគ្នានឹងផ្ដៅដែរ តែស្លឹកវាញឹកហើយធំជាង។ ស្លឹកសោម និងធាងពុំមានបន្លាដូចផ្ដៅទេ។ គេយកស្លឹកសោមទាំងធាងមកតម្រៀបហើយដេរក្រងជាផ្ទាំងៗសម្រាប់ ប្រក់ផ្ទះ។) មកតម្រៀបចងក្រងជាផ្ទាំងៗសម្រាប់ប្រក់ដំបូល។ ជណ្ដើរ ជួនមានជួនគ្មាន។ ដើម្បីឡើងលើផ្ទះ គេយកឈើសណ្តូកមកដាក់គងលើមាត់ទ្វារខ្ទម ផ្អែករាងទ្រេតបន្តិច។ ជញ្ជាំងផ្ទះមិនមានភាពគត់មត់ជិតមិតប៉ុន្មានទេ។ ដូច្នេះ អ្នកផងអាចមើលឃើញអ្វីៗនៅក្នុងផ្ទះទាំងអស់។៧- លក្ខណៈពិសេសរបស់ជនជាតិកួយ
ជនជាតិកួយមានចំណុចខ្លាំងពីរយ៉ាងគឺ៖- ក- ពូកែខាងដើរលឿន ទាំងស្រី ទាំងប្រុស ហើយមានអំណត់អត់ធន់។ គេអាចទូល រែករបស់ធ្ងន់ៗក្នុងដំណើរទៅកាន់ទីឆ្ងាយបានដោយពុំសូវអស់អន់ ប៉ុន្មានឡើយ។ ល្បឿនដែរកួយដើរ ស្មើនឹងល្បឿនដែលខ្មែរយើងរត់ត្រឹកៗ។
- ខ- ពូកែខាងមិនខ្លាចខ្មោចព្រាយបិសាច មិនខ្លាចសត្វសាហាវ មានខ្លាដំរីជាដើម។
៨- ប្រពៃណីផ្សេងរបស់សាសន៍កួយ
ជនជាតិកួយខ្លាចជំងឺណាស់។ កាលបើជំងឺឆ្លងចូលមករាតត្បាត ហើយបណ្ដាលអោយមានមនុស្សស្លាប់ ពីរ ឬបីនាក់នោះ អ្នកស្រុកទាំងអស់នាំគ្នារត់ចោលភូមិ ទៅនៅជាយព្រៃ បែកខ្ញែកគ្នាអស់។ ទាល់តែជំងឺនេះបានកន្លងផុតទៅទើបវិលត្រឡប់ចូលមកនៅក្នុងភូមិ វិញ។ ខ្លះទៀតទៅបាត់រហូតឥតវិលវិញទេ។កំលោះកួយ មិនសូវស្រវាស្រទេញរវៀសរវៃក្នុងការងារទេ។ ពេលយប់ គេតែងនាំគ្នាទៅលូកក្រមុំៗ។ សូមជម្រាបថា ក្រមុំកួយទាំងអស់ កម្រមានដោះនៅបរិសុទ្ធណាស់ ដោយហេតុកំលោះមកលូកលេងរៀងរាល់យប់។ ក្រមុំកួយមានទម្លាប់បុកអង្ករ ឬស្រូវ យកដៃគ្នានៅផ្ទះណាមួយ ដែលគេបានណាត់គ្នាទុកជាមុន។ ស្រីៗបុកអង្ករក្នុងចង្វាក់ញាប់រន្ថើន។ ដើម្បីអោយលាន់ឮសំឡេងអង្រែខ្ទ័រទៅបានឆ្ងាយ គេជីកលុងដីពីក្រោមបាតត្បាល់។ នៅពេលស្រីៗប្រជុំគ្នាបុកអង្ករ ពួកកំលោះនាំគ្នាមកចោមរោម និយាយសាសងលូកលងពាក្យពេចន៍ផ្ដោះផ្ដងស្នេហា។ កាលណាស្រីៗបុកអង្កររួចហើយ គេបែកគ្នាទៅដេកតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួន។ ឯប្រុសៗក៏តាមលូកដោះនារីណាដែលគេបានដឹងចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក រួចហើយ។ ពួកកំលោះលូកដៃតាមប្រហោងជញ្ជាំង ឬប្រហោងរនាប ហើយស្ទាបដោះក្រមុំកួយលេងយ៉ាងយូរ ទាល់ទេឪពុកគេគ្រហែមទើបដើរថយចេញ។ មួយសន្ទុះក្រោយមក ក៏ត្រឡប់មកលូកវិញទៀត។ បើស្រីមិនស្រឡាញ់ប្រុសទេ វាមិនព្រមអោយប្រុសនោះ លូកលាន់វាទេ គឺវាមានឧបាយកលដេកអោយឆ្ងាយពីប្រហោងរនាប ឬប្រហោងជញ្ជាំង ធ្វើមិនអោយប្រុសលូកបាន។ ផ្ទុយទៅវិញ បើគេស្រឡាញ់គ្នា ត្រូវរ៉ូវគ្នាហើយនោះ គេបណ្ដោយអោយប្រុសកំណាន់លូកកម្សាន្តតាមចំណង់។
កំលោះខ្មែរ ក៏ចង់ទៅបន្លំលូកក្រមុំកួយដែរ ប៉ុន្តែគេពិបាកឆ្លៀតឱកាសណាស់។ ទាល់តែមានពិធីបុណ្យខ្មោច លេងទាយល្បែងផ្កាប់ផ្ងារដោយបោះសេនក្រហម ហើយភ្នាល់គ្នាទាយរូប ដែលនៅលើសេន។ បើកំលោះឈ្នះល្បែងនោះអាចមានសិទ្ធិប្រឡូកប្រឡែង ដណ្ដើមដោះយកខ្សែក ឬក្រមាពីក្រមុំៗ ហើយឆ្លៀតឱកាសនោះ លូកលាន់ លចិត្ត។ បើដឹងចិត្តគ្នាហើយ អាចទៅលូកគេនៅពេលយប់បាន ដោយពុំមានឧបសគ្គឡើយ។
កាលពីកំឡុងឆ្នាំ ១៩៥៦-៥៧ (តាំងពីឆ្នាំ ១៩៥៦ ដល់ ១៩៧០ ខ្ញុំត្រូវបានចាប់តាំងអោយទៅបង្រៀននៅខេត្តកំពង់ធំ ដែលនៅទីនោះ ខ្ញុំមានមិត្តភក្តិជាច្រើន ដែលត្រូវបានចាត់អោយទៅបង្រៀននៅស្រុករវៀង ជាំក្សាន សណ្តាន់ ហើយនិយាយប្រាប់ខ្ញុំអំពីការលូកក្រមុំកួយ និងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិកួយ។) (តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦០ រូបខ្ញុំបានត្រូវចាត់តាំងអោយទៅជំរឿនប្រជាជននៅតំបន់ស្រុកកំពង់ ស្វាយលើ ជាប់នឹងស្រុកសណ្ដាន់។ ខ្ញុំបានចូលទៅភូមិកួយជាច្រើន មានភូមិស្អៀ វាលវែង គោល ដែលជាភូមិធំៗ មានសុទ្ធតែជនជាតិកួយរស់នៅ។ ពេលជំរឿន ត្រូវយកខ្មែរម្នាក់ដែលចេះភាសាកួយធ្វើអ្នកបកប្រែ។ ខ្ញុំបានកូតទ្រអោយពួកកួយស្ដាប់ ពួកវាសរសើរថា ខ្ញុំកូតទ្រពីរោះណាស់ ពីរោះជាងពួកវា។) ខ្ញុំបានឮមិត្តភក្តិខ្ញុំខ្លះៗ ដែលទៅធ្វើជាគ្រូបង្រៀននៅខេត្តកំពង់ធំនៅភាគខាងជើង (ជាំក្សាន រវៀង សណ្ដាន់..) និយាយរឿងរ៉ាវផ្សេងៗ ទាក់ទងទៅនឹងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ជនជាតិកួយប្រាប់អោយខ្ញុំបានដឹង ពិសេសអំពីការលូកក្រមុំកួយនេះតែម្តង។ ក្រមុំកួយតែងចាប់ចិត្តស្រឡាញ់គ្រូកំលោះៗជាតិខ្មែរ ដែលទៅបង្រៀននៅតំបន់ស្រុកភូមិកួយ។ ពិសេសគ្រូកំលោះខ្មែរ ក្ដាប់បានចំណុចខ្សោយរបស់ក្រមុំកួយ គេបានទិញខ្សែអង្កាំធ្វើជំនូនស្នេហ៍ចំពោះក្រមុំជនជាតិ ទាក់ទាញចិត្តនារីអោយស្រឡាញ់ខ្លួន។ នៅពេលយប់ ទាំងកំលោះកួយ ទាំងកំលោះខ្មែរជាគ្រូបង្រៀន បាន ត្រាច់ចរក្នុងរាត្រី លូកដៃស្ទាបសុដន់កម្សាន្តចិន្ដា។ ជួនកាល ការស្រឡាញ់គ្នានេះ មិនព្រមស្ថិតនៅត្រឹមការលូកលេងដោះនៅរាល់ៗយប់នោះទេ គឺមានការជ្រុលជ្រួស រហូតដល់រួមរក្សខាងផ្លូវភេទជាមួយគ្នាទៀតផង។ ក្នុងករណីនេះ ប្រសិនបើឪពុកម្តាយខាងស្រីដឹងការណ៍ គេហៅខាងប្រុសមកសួរថាៈ តើ” សែនចេញ” ឬ “ សែនចូល” ? (សែនចេញ គឺគ្រាន់តែសែនជម្រាប និងសុំទោសព្រលឹងដូនតា កុំអោយប្រកាន់ខឹងចំពោះការជ្រុលជ្រួសភ្លាំងភ្លាត់របស់កូនស្រី រួចហើយមិនយកគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធទេ តែត្រូវឈប់មកទាក់ទងតទៅទៀត។) (សែនចូល គឺរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តាមប្រពៃណីកួយ ដោយមានរណ្ដាប់រណ្ដាប់ភស្តុភារតាមទំនៀមទម្លាប់សាសន៍ជាតិគេ រួចហើយរួមរស់នៅជាមួយគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធរហូតទៅ។ ខ្ញុំស្ដាយណាស់! ដោយពុំទាន់អាចស្រាវជ្រាវដឹងអំពីរបៀបរៀបរណ្ដាប់ភស្តុភារសម្រាប់ ពិធីទាំងពីរបែបនេះ។)។ សែនចេញគឺជាពិធីចាត់ចែងឡើង ដើម្បីជម្រាបនិងសុំទោសព្រលឹងដូនតាកួយ កុំអោយប្រកាន់កូនចៅ ដែលជ្រុលជ្រួសភ្លាំងភ្លាត់ខាងរឿងស្នេហា ហើយមិនបាច់យកគ្នាជាប្តីប្រពន្ធក៏បាន។ ពិធីសែនចេញមានរណ្ដាប់មួយបែបដោយឡែក……។ តែបើសែនចូលវិញ គឺជាពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ពេញទីតែម្ដង ដែលគេតែងចាត់ចែងធ្វើទៅតាមប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ជនជាតិកួយ។
ពួកគ្រូដែលត្រូវជាមិត្តភក្តិខ្ញុំ និយាយទៀតថា : កូនក្រមុំកួយខ្លះស្អាតមែនទែន សម្រស់គេមិនចាញ់កូនក្រមុំខ្មែរឡើយ។ តែពួកគេមិនដាច់ចិត្តយកមកធ្វើជាប្រពន្ធពេញច្បាប់ ព្រោះមានក្ដីបារម្ភពីរយ៉ាង៖
- ក្រែងមិនអាចចូលចុះក្នុងសង្គមស៊ីវិល័យ។
- ក្រែងឪពុកម្ដាយមិនយល់ស្របជាមួយផង ព្រោះ ជាអ្នកស្រុកព្រៃដូច្នេះ រាល់ការថ្លោះធ្លោយ ជាប់ជំពាក់អន្ទាក់ស្នេហ៍ជាមួយក្រមុំកួយ គេតែងតែជ្រើសរើសយកពិធីសែនចេញជាដរាប។
តាមស្មាន ពិធីនេះត្រូវចំណាយប្រាក់មិនហួសពី ២០០ ឬ ៣០០ (ក្នុងជំនាន់នោះ) ឡើយ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការលេងសើចបែបនេះ ជាមួយនឹងស្នេហាពិតៗនោះ មិនមែនជាប្រការល្អប៉ុន្មានឡើយ។ វាគឺជាការយកកាំបិតទៅឆូតសាច់បេះដូង អោយឈឺទទេៗតែប៉ុណ្ណោះ។ តើអាចមានប្រពៃណីលូកលេង របៀបនេះទៀតឬទេ នៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិកួយ? ។ មតិទូទៅស្មានយល់បានថា ទោះបីនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល ឆ្ងាយពីទីប្រជុំជនយ៉ាងណា ក៏អារ្យធម៌ទំនើបបានហូរចូលទៅដល់តំបន់ព្រៃភ្នំទាំងនោះខ្លះៗ ជាមិនខាន។ ហើយកុលសម្ព័ន្ធកួយ ក៏ដូចជាជនជាតិភាគតិចដទៃទៀត នៅកម្ពុជា ពិតជាបានតាមប្រកៀកប្រកិតនឹងជនជាតិខ្មែរដែរ។ ទាំងសម្លៀកបំពាក់ ទាំងភាសា ទាំងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ផ្សេងៗ ពិតជាមានការវិវត្តិប្រែប្រួលទៅរកវឌ្ឍនភាព ជាពុំខាន៕
កែសម្រួលពាក្យពេចន៍ឃ្លាឃ្លោង និងបន្ថែមអត្ថន័យដោយ
សាស្ត្រាចារ្យ មៀច ប៉ុណ្ណ មន្ត្រីនៅក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ
No comments:
Post a Comment