ក្រុម
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ៧ជនជាតិ រស់នៅខេត្តរតនគិរី
បញ្ជូនសារទៅរាជរដ្ឋាភិបាល ស្ដីពីការរើសអើងសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច
និងការរំលោភបំពានលើសិទ្ធិដីធ្លី ធនធានធម្មជាតិ
ដែលកំពុងកើតមានច្រើនឡើងនៅខេត្តប៉ែកឦសានមួយនេះ។ សារនេះ
គឺជាការបង្ហាញអំពីកង្វល់ បញ្ហាប្រឈម និងជាពិសេស
ការមិនគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច។ក្រុមជនជាតិដើម ទំពូន គ្រឹង ព្រៅ កាវែត កាចក់ ចារ៉ាយ និង លន់ ជាង ៣០០នាក់ មកពីភូមិចំនួន៩៥ ឃុំចំនួន១៨ ក្នុងខេត្តរតនគិរី ទាមទារសុំឲ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ជាពិសេសរាជរដ្ឋាភិបាលជួយអន្តរាគមន៍បញ្ឈប់សកម្មភាពរំលោភសិទ្ធិ ជនជាតិដើមភាគតិច ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងតម្លាភាព។
ការទាមទារនេះ ធ្វើឡើងក្នុងសមាជចម្រុះជនជាតិដើមភាគតិច ប្រចាំឆ្នាំ២០១៣ រៀបចំឡើងដោយសមាគមខ្មែរលើ នៅសាលប្រជុំសហគមន៍ភូមិប៉ាជន ឃុំឯកភាព ស្រុកអូរជុំ នៅថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែធ្នូ។
តំណាងសហគមន៍ កញ្ញា រម៉ាស់ សារ៉ន បានថ្លែងចែករំលែកសារវិភាគពីស្ថានភាពរបស់ក្រុមជនជាតិដើម និងបានធ្វើសេចក្តីសន្និដ្ឋានជារួមទៅលើកង្វះខាតការអនុវត្ត ច្បាប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបំពេញតម្រូវការជនជាតិដើម ទៅតាមច្បាប់ធម្មជាតិ និងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនានា។
សារកត់សម្គាល់ថា ធនធានធម្មជាតិ និងដីធ្លីជនជាតិដើម ត្រូវគេទន្ទ្រាន និងផ្តល់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មនានា។ ចំណែកសហគមន៍ បានត្រឹមតែដឹងនៅពេលគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយដីស្រែចម្ការ និងព្រៃឈើ ដែលអ្នកភូមិថែរក្សា និងអាស្រ័យផលជាលក្ខណៈប្រពៃណី។ ជាងនេះទៅទៀត ជនជាតិដើមមិនដែលបានចូលរួមពិភាក្សាក្នុងដំណើរការទាំងនោះឡើយ។ ទាំងអស់នេះ ដោយសារភាពធូររលុងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ឲ្យមាន ប្រសិទ្ធភាព និងយុត្តិធម៌ ជាពិសេសការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិដីធ្លីសមូហភាពជនជាតិដើម ដោយដំណើរការចុះបញ្ជីដីធ្លីសមូហភាពយឺតយ៉ាវបំផុត៖ «យើងកំពុងរង ទុក្ខដោយសារការអភិវឌ្ឍគ្មានសមាមាត្រ ព្រោះយើង គឺជាអ្នកប្រើប្រាស់ដ៏សំខាន់ចំពោះព្រៃឈើ ជាអ្នកពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើដីធ្លីសម្រាប់ធ្វើស្រែចម្ការ និងសួនដំណាំរបស់យើង ដើម្បីការចិញ្ចឹមជីវិត និងសុខមាលភាពរបស់គ្រួសារយើង»។
សារក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើបទបញ្ជា០១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលថាជាមូលហេតុធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់ច្រឡំជ្រើស រើសយកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីឯកជនច្រើនជាងសមូហភាព។ បន្ថែមលើនេះទៀត រាល់ព័ត៌មានទាក់ទងនឹងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សម្បទានដីសង្គមកិច្ច គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនី សម្បទានរ៉ែ ការចុះបញ្ជីដីធ្លី ឬព័ត៌មានផ្សេងទៀតមិនបានប្រើប្រាស់ភាសាជនជាតិដើមភាគតិច ដែលអាចឲ្យសហគមន៍យល់ដឹងបាន និងមិនបានផ្តល់នូវដំណើរការធ្វើការសម្រេចចិត្តជាលក្ខណៈប្រពៃណី របស់ក្រុមជនជាតិដើម។
មេឃុំឯកភាព លោក រត្ន ភឿន មានប្រសាសន៍ចាប់អារម្មណ៍ចំពោះសារសហគមន៍ថា នេះគឺជាការពិតកំពុងកើតមាននៅតំបន់ជនជាតិភាគតិចនៅខេត្តរតនគិរី ក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងអស់នេះ ក៏កើតឡើងបានដោយសារកង្វះការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមមួយផ្នែក ផងដែរ។ លោកបន្តថា ការជួបជុំប្រារព្ធសមាជជនជាតិដើមនេះ គឺជាផ្នែកមួយសំខាន់ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចការរួមគ្នារវាងពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរ ការពារធនធានធម្មជាតិ ដីធ្លីសហគមន៍ឲ្យបានប្រសើរឡើងវិញ៖ «ថ្ងៃនេះយើងមានមោទនភាព យើងពិគ្រោះយោបល់ ពិភាក្សាចំណុចកង្វះខាត ឬក៏ចំណុចណាដែលកង្វល់សម្រាប់យើងជាជនជាតិដើមភាគតិច យើងពង្រឹង យើងទាំងអស់គ្នាចូលរួមការពារ»។
ដូចគ្នានេះដែរ អ្នកតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលខេត្តរតនគិរី លោក ប៊ូ ឡាំ ដែលមានកំណើតជនជាតិដើមមួយរូប មានប្រសាសន៍គាំទ្រសារលើកឡើងរបស់ក្រុមសហគមន៍ថា ជាករណីរសើបកំពុងកើតមាននៅប្រទេសកម្ពុជា។ លោកបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមត្រូវចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីលុបបំបាត់បញ្ហានេះ៖ «រដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រឹងប្រែង ប៉ុន្តែយើងត្រូវចូលរួមប្រឹងប្រែងជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលដែរបានទៅ រួច។ ខ្ញុំនឹងពាំនាំសន្និបាតថ្ងៃនេះ ដើម្បីធ្វើការជាមួយក្រុង ដើម្បីធ្វើការជាមួយស្រុក»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី សារប្រជាសហគមន៍សំណូមពរជាសំខាន់ សុំឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបញ្ចៀសរាល់គម្រោងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចណាដែល បង្កផលប៉ះពាល់ការរស់នៅ ប្រពៃណី វប្បធម៌ និងការចិញ្ចឹមជីវិតនៅតំបន់ជនជាតិដើមដោយគ្មានការប្រឹក្សាយោបល់ និងយល់ព្រមពីសំណាក់សហគមន៍ ទទូចសុំឲ្យបញ្ឈប់ការវាស់វែងចុះបញ្ជីដីឯកជននៅតំបន់ជនជាតិដើម និងពន្លឿនអនុវត្តអនុក្រឹត្យចុះបញ្ជីដីជាសមូហភាពសហគមន៍ និងសុំឲ្យលុបបំបាត់ការរើសអើង ការប្រើសម្ដីបង្អាប់ ឬប្រដូចជនជាតិដើមដែលកំពុងកើតមានគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ៕
ប្រភពពី វិទ្យុអាស៊ីសេរី
Read more: http://www.cambodiapage.info/?p=9745#ixzz2oYE5RkQ9
No comments:
Post a Comment