ព្រះសង្ឃ
និង
សមត្ថកិច្ចប៉ះទង្គិចគ្នានៅពេលដង្ហើរញាត្តិពីកន្លែងលោកយាយពេញ
ទៅសាលារាជធានីក្នុងពេលប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានពិភពលោក ១០
តុលា ២០១៣
RFI/Siv Channa
ការផ្ទុះបាតុកម្មផ្ទួនៗគ្នា
នៅពេលនេះបានបង្ហាញឲ្យឃើញពីការប្រេះឆាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៃសង្គម
ខ្មែរទាំងទិដ្ឋភាពនយោបាយនិងទិដ្ឋភាពសង្គម។
សូម្បីតែក្នុងចំណោមព្រះសង្ឃពុទ្ធសាសនាក៏បង្ហាញការបែកបាក់ដែរ។
គណបក្សប្រឆាំងនិងសកម្មជនគាំទ្ររបស់ខ្លួនកំពុងទាមទារឲ្យ
ផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំ និងប្រព័ន្ធដឹកនាំចាស់
ហើយត្រូវជំនួសដោយមេដឹកនាំថ្មីដែលមានន័យស្មើនឹងការធ្វើ
បដិវត្តន៍វាយបំបែកប្រព័ន្ធដឹកនាំសព្វថ្ងៃចោលតែម្តង។ ប៉ុន្តែ
មហាជនខ្មែរមួយចំនួនទៀតដែលព្រួយបារម្ភពីអំពើហិង្សានោះចង់ឲ្យ
ផ្សះផ្សារស្នាមប្រេះនេះឡើងវិញ។
តើពលរដ្ឋខ្មែរគួរសម្រេចចិត្តយកជម្រើសមួយណា?
បន្ទាប់ពីបានដើរលើរបត់ប្រជាធិបតេយ្យអស់រយៈពេលពីរទសវត្ស
រ៍មក
ប្រទេសកម្ពុជាពេលនេះបែរជាធ្លាក់ចូលក្នុងភាពប្រេះឆាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ
ទៅវិញ។
ភាពប្រេះឆានេះបានស្តែងឡើងកាន់តែខ្លាំងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃក្រោយពី
បក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរមិនចុះសម្រុងគ្នាដែលបង្កឲ្យផ្ទុះបាតុកម្មជា
បន្តបន្ទាប់។
តាមពិតទៅបាតុកម្មជារឿងធម្មតាមួយប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ
ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភនៅពេលនេះគឺ
ភាពស្រួចស្រាល់នៃបញ្ហាហាក់កំពុងតែរុញច្រានសង្គមឲ្យដើរផ្លាតចេញពី
គន្លងប្រជាធិបតេយ្យ។
ជាការពិតណាស់ បញ្ហាដែលកំពុងកើតឡើងនៅពេលនេះគឺជាលទ្ធផលនៃការគ្រប់គ្រងនិងដឹកនាំ មិនបានល្អរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល។ រយៈពេលជាង ៣០ ឆ្នាំក្រោយពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសម្រេចបានសមិទ្ធផល ជាច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ការដឹកនាំប្រទេសចេញពីគំនរផេះផង់ឲ្យក្លាយជាប្រទេសមួយកំពុងស្គាល់ ការអភិវឌ្ឍដូចសព្វថ្ងៃជាសមិទ្ធផលដែលគ្មានអ្នកណាអាចប្រកែកបាន។
ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមនឹងសមិទ្ធផលជាវិជ្ជមានទាំងនេះ ការដឹកនាំនិងគ្រប់គ្រងប្រទេសក៏បានបន្សល់ទុកបញ្ហាចាក់ស្រេះរាប់រយ ជំពូកដែលគណបក្សកាន់អំណាចមើលរំលងផងដែរ។ អំពើពុករលួយ គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ អយុត្តិធម៌សង្គម ការរំលោភអំណាចពីសំណាក់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទៅលើពលរដ្ឋ បញ្ហាដីធ្លី រហូតដល់បញ្ហាប្រាក់ខែនិងលក្ខខណ្ឌការងាររបស់កម្មករជាដើម គឺជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអាចដោះស្រាយបាន។
បញ្ហាទាំងនោះពូតផ្តុំគ្នាបង្កើតបានជារងើកភ្លើងកាន់តែក្តៅឡើងជាលំដាប់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង។
ការបណ្តែតបណ្តាយមិនព្រមដោះស្រាយបញ្ហាប្រៀបបាននឹងការហុចដងដាវ ឲ្យបក្សប្រឆាំងវាយលុកមកលើខ្លួនដូច្នេះដែរ។ នៅពេលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទទួលការគាំទ្រកាន់តែខ្លាំងពីមហាជន និងនៅពេលដែលគណបក្សនេះកើតទុក្ខមិនសុខចិត្តចំពោះលទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោតគឺជាពេលវេលាសមស្របដែលបក្សប្រឆាំងប្រើប្រាស់ចំណុចខ្សោយ របស់រដ្ឋាភិបាលទាំងអម្បាលម៉ានដើម្បីវាយបកទៅលើគណបក្សកាន់អំណាចវិញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅចំពោះមុខស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្ន មានទស្សនៈផ្ទុយគ្នានៅក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងសកម្មជនរបស់ខ្លួនយល់ឃើញថាដល់ពេលហើយដែលត្រូវ វាយបំបែកប្រព័ន្ធដឹកនាំចាស់ដ៏យូរលង់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហើយជំនួសវិញទាំងអ្នកដឹកនាំនិងទាំងប្រព័ន្ធដឹកនាំថ្មីពីព្រោះ ប្រព័ន្ធចាស់នេះជាអ្វីដែលពួកគេមើលឃើញថាមិនអាចកែបាន។ និយាយតាមបែបផ្សេង វាជាស្ថាភាពទុំជោរប្រៀបបាននឹងបូសដែលដល់ពេលត្រូវធ្លាយយ៉ាង ដូច្នោះដែរ។
ប៉ុន្តែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួននៅតែយល់ឃើញថា គណបក្សនេះនៅតែមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ធានាសន្តិភាពនិងនិរន្តរភាព សង្គម។ ចំណែកខ្មែរមួយក្រុមទៀតដែលព្រួយបារម្ភពីភាពច្រំដែលនៃ ប្រវត្តិសាស្ត្រក៏មិនប្រាថ្នាចង់ឃើញការផ្លាស់ប្តូរណាមួយដែលនាំឲ្យ សង្គមក្រឡាប់ចាក់នោះដែរព្រោះពួកគេមិនចង់ឃើញការបង្ហូឈាមជាយថាហេតុ និងមិនចង់ឃើញប្រទេសជាតិវិលត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពក្នុងអតីតកាលវិញ នោះឡើយ។
ប៉ុន្តែ ដើម្បីផ្សារស្នាមប្រេះឆាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលសង្គមខ្មែរកំពុងជួបប្រទះ នេះវាទាមទារឲ្យភាគីនយោបាយដែលកំពុងមានទំនាស់ទាំងពីរបង្ហាញសុ ឆន្ទៈរកដំណោះស្រាយជាមួយគ្នាធ្វើសម្បទានគ្នាទៅវិញទៅមកជាចាំបាច់។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅតែយល់ថា នេះជាពេលវេលាល្អដើម្បីរុញច្រានរបបដឹកនាំហ៊ុន សែនឲ្យចាកចេញពីអំណាចដោយដោយប្រើកម្លាំងប្រជាជន និងប្រសិនបើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅតែសំអាងដាច់ណាត់មិនងាកមក និយាយពីអ្វីដែលបក្សប្រឆាំងទាមទារជាដាច់ខាតនោះ ស្នាមប្រេះឆានៅពេលនេះប្រាកដជានឹងត្រូវផ្ទុះបែកជាមិនខាន។
ដើម្បីជាជំនួយស្មារតី គណបក្សទាំងពីរគួរប្រកាន់ភាពចាស់ទុំខាងប្រជាធិបតេយ្យឲ្យបានច្រើន បំផុតតាមដែលអាចធ្វើបាន។ ការវាយបំបែកកែវមួយដែលប្រេះស្រាំចោលរួចហើយទិញកែវថ្មីមកជំនួស ជាការងាយស្រួលទេ ប៉ុន្តែ ការធ្វើឲ្យសង្គមមួយដែលទើបងើបចេញពីភាពខ្ទេចខ្ទាំដូចកម្ពុជាប្រេះ បែកសាជាថ្មីគឺជារឿងដែលគួរតែចៀសវាងឲ្យបាន៕
ជាការពិតណាស់ បញ្ហាដែលកំពុងកើតឡើងនៅពេលនេះគឺជាលទ្ធផលនៃការគ្រប់គ្រងនិងដឹកនាំ មិនបានល្អរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល។ រយៈពេលជាង ៣០ ឆ្នាំក្រោយពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសម្រេចបានសមិទ្ធផល ជាច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ការដឹកនាំប្រទេសចេញពីគំនរផេះផង់ឲ្យក្លាយជាប្រទេសមួយកំពុងស្គាល់ ការអភិវឌ្ឍដូចសព្វថ្ងៃជាសមិទ្ធផលដែលគ្មានអ្នកណាអាចប្រកែកបាន។
ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមនឹងសមិទ្ធផលជាវិជ្ជមានទាំងនេះ ការដឹកនាំនិងគ្រប់គ្រងប្រទេសក៏បានបន្សល់ទុកបញ្ហាចាក់ស្រេះរាប់រយ ជំពូកដែលគណបក្សកាន់អំណាចមើលរំលងផងដែរ។ អំពើពុករលួយ គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ អយុត្តិធម៌សង្គម ការរំលោភអំណាចពីសំណាក់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទៅលើពលរដ្ឋ បញ្ហាដីធ្លី រហូតដល់បញ្ហាប្រាក់ខែនិងលក្ខខណ្ឌការងាររបស់កម្មករជាដើម គឺជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអាចដោះស្រាយបាន។
បញ្ហាទាំងនោះពូតផ្តុំគ្នាបង្កើតបានជារងើកភ្លើងកាន់តែក្តៅឡើងជាលំដាប់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង។
ការបណ្តែតបណ្តាយមិនព្រមដោះស្រាយបញ្ហាប្រៀបបាននឹងការហុចដងដាវ ឲ្យបក្សប្រឆាំងវាយលុកមកលើខ្លួនដូច្នេះដែរ។ នៅពេលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទទួលការគាំទ្រកាន់តែខ្លាំងពីមហាជន និងនៅពេលដែលគណបក្សនេះកើតទុក្ខមិនសុខចិត្តចំពោះលទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោតគឺជាពេលវេលាសមស្របដែលបក្សប្រឆាំងប្រើប្រាស់ចំណុចខ្សោយ របស់រដ្ឋាភិបាលទាំងអម្បាលម៉ានដើម្បីវាយបកទៅលើគណបក្សកាន់អំណាចវិញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅចំពោះមុខស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្ន មានទស្សនៈផ្ទុយគ្នានៅក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងសកម្មជនរបស់ខ្លួនយល់ឃើញថាដល់ពេលហើយដែលត្រូវ វាយបំបែកប្រព័ន្ធដឹកនាំចាស់ដ៏យូរលង់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហើយជំនួសវិញទាំងអ្នកដឹកនាំនិងទាំងប្រព័ន្ធដឹកនាំថ្មីពីព្រោះ ប្រព័ន្ធចាស់នេះជាអ្វីដែលពួកគេមើលឃើញថាមិនអាចកែបាន។ និយាយតាមបែបផ្សេង វាជាស្ថាភាពទុំជោរប្រៀបបាននឹងបូសដែលដល់ពេលត្រូវធ្លាយយ៉ាង ដូច្នោះដែរ។
ប៉ុន្តែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួននៅតែយល់ឃើញថា គណបក្សនេះនៅតែមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ធានាសន្តិភាពនិងនិរន្តរភាព សង្គម។ ចំណែកខ្មែរមួយក្រុមទៀតដែលព្រួយបារម្ភពីភាពច្រំដែលនៃ ប្រវត្តិសាស្ត្រក៏មិនប្រាថ្នាចង់ឃើញការផ្លាស់ប្តូរណាមួយដែលនាំឲ្យ សង្គមក្រឡាប់ចាក់នោះដែរព្រោះពួកគេមិនចង់ឃើញការបង្ហូឈាមជាយថាហេតុ និងមិនចង់ឃើញប្រទេសជាតិវិលត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពក្នុងអតីតកាលវិញ នោះឡើយ។
ប៉ុន្តែ ដើម្បីផ្សារស្នាមប្រេះឆាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលសង្គមខ្មែរកំពុងជួបប្រទះ នេះវាទាមទារឲ្យភាគីនយោបាយដែលកំពុងមានទំនាស់ទាំងពីរបង្ហាញសុ ឆន្ទៈរកដំណោះស្រាយជាមួយគ្នាធ្វើសម្បទានគ្នាទៅវិញទៅមកជាចាំបាច់។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅតែយល់ថា នេះជាពេលវេលាល្អដើម្បីរុញច្រានរបបដឹកនាំហ៊ុន សែនឲ្យចាកចេញពីអំណាចដោយដោយប្រើកម្លាំងប្រជាជន និងប្រសិនបើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅតែសំអាងដាច់ណាត់មិនងាកមក និយាយពីអ្វីដែលបក្សប្រឆាំងទាមទារជាដាច់ខាតនោះ ស្នាមប្រេះឆានៅពេលនេះប្រាកដជានឹងត្រូវផ្ទុះបែកជាមិនខាន។
ដើម្បីជាជំនួយស្មារតី គណបក្សទាំងពីរគួរប្រកាន់ភាពចាស់ទុំខាងប្រជាធិបតេយ្យឲ្យបានច្រើន បំផុតតាមដែលអាចធ្វើបាន។ ការវាយបំបែកកែវមួយដែលប្រេះស្រាំចោលរួចហើយទិញកែវថ្មីមកជំនួស ជាការងាយស្រួលទេ ប៉ុន្តែ ការធ្វើឲ្យសង្គមមួយដែលទើបងើបចេញពីភាពខ្ទេចខ្ទាំដូចកម្ពុជាប្រេះ បែកសាជាថ្មីគឺជារឿងដែលគួរតែចៀសវាងឲ្យបាន៕
No comments:
Post a Comment