១. ការអាន
២. ការសរសេរ
៣. ការសន្ទនា
៤. ការសង្កេត
ការអាន
គួរជ្រើសរើសយកសៀវភៅណាដែលផ្តល់ចំណេះដឹង។ គួរជៀសវាងសៀវភៅ ដែលអាចប្រែក្លាយជាថ្នាំពិល ឬសៀវភៅណាដែលអានហើយស្រង់យកប្រយោជន៍គ្មាន ខាតពេលឥតប្រយោជន៍។ ដើម្បីនឹងបានប្រយោជន៍អតិបរមាពីសៀវភៅ គេគួរប្រតិបត្តិតាមគោលការណ៍ដូចតទៅៈ
- ខិតខំអានសៀវភៅមួយក្បាល ឲយល់សេចក្តីជាក់ច្បាស់ ចាំខសំខាន់ៗ ប្រសើរជាងអានសៀវភៅដប់ក្បាលតែចាប់យកគោលសំខាន់មិនបាន។
- ទោះបីអានសៀវភៅក្តី ស្តាប់សន្ទរកថាក្តី ចូរកុំស្តាប់ឬអានត្រឹមតែសេចក្តីដែលបានឮ ឬឃើញ។ ចូរពិចារណាឲចូលដល់ជម្រៅអាថ៌កំបាំងពីខាងក្រោយអត្ថបទរបស់អ្នក និពន្ធ។
- ពេលអានសៀវភៅត្រូវខិតខំវិនិច្ឆ័យថាអ្នកនិពន្ធមានវិធីនិពន្ធយ៉ាង ម៉េច? ចូលចិត្តនិពន្ធរឿងអ្វីច្រើនជាងគេ? ហើយគួរប្រៀបធៀបជាមួយស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធផ្សេងទៀត តើមួយណាល្អជាង?
- ប្រការសំខាន់បំផុត គឺរាល់ពេលអានចប់ ត្រូវខិតខំនឹកថាយើងទទួលបានសេចក្តីអ្វីខ្លះ ហើយយើងបានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះពីការអានសៀវភៅនេះ។
ការសរសេរ
ចំណេះដឹងដែលទទួលបានមកហើយ ជួនកាលនៅស្រពិចស្រពិល ប៉ុន្តែលុះបានចាប់ប៊ិចសរសេរចេញមកហើយ ក៏ស្រាប់តែច្បាស់លាស់ឡើងភ្លាមមួយរំពេច។ ការសរសេរមិនត្រឹមតែជួយកត់ត្រាកុំឲភ្លេចប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជួយនាំផ្លូវឲកើតគំនិតថ្មីៗទៀតផង។ សូមធ្វើតាមការណែនាំខាងក្រោមដើម្បីឲខួរក្បាលកាន់តែរួសរវើកៈ
- ហ្វឹកហាត់សរសេរជារៀងរាល់ថ្ងៃ នោះលោកអ្នកនឹងឃើញថាគំនិតរត់មកលោកអ្នកច្រើនជាងពេលដែលលោកអ្នកគិតឬនិយាយ ជាអនេក។
- ប្រសិនបើមានគំនិតអ្វីថ្មីលេចឡើង ត្រូវសរសេរទុកភ្លាម។
- ត្រូវហាត់កត់ត្រាកិច្ចការដែលលោកអ្នកនឹងត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃស្អែក។ ស្អែកឡើងត្រូវពិនិត្យមើល កិច្ចការទាំងនោះ តើបានធ្វើអ្វីខ្លះ មិនបានធ្វើអ្វីខ្លះ។ ប្រសិនបើលោកអ្នកធ្វើបានដូច្នេះ រាល់ថ្ងៃ ត្រឹមតែមួយខែប៉ុណ្ណោះ លោកអ្នកនឹងឃើញថាខ្លួនឯងប្រែប្រួល។
ការសន្ទនា
ការសន្ទនាគឺជាផ្លូវដ៏ប្រសើរមួយដែលជួយឲយើងទទួលបានចំណេះ និងគំនិតជាច្រើន ទោះជាការសន្ទនានោះជាមួយមនុស្សប្រភេទណាក៏ដោយ។
- ពេលសន្ទនាជាមួយនរណាម្នាក់ យើងគួរដឹកនាំការសន្ទនាចូលដល់រឿងដែលដៃគូសន្ទនាស្ទាត់ជំនាញ បំផុត។ នេះជាផ្លូវនាំឲយើងទទួលបានចំណេះថ្មីៗ។
- គួរព្យាយាមស្តាប់ឲបានច្រើន និងនិយាយតិចតួចបានហើយ ព្រោះអ្នកនិយាយច្រើន ច្រើនតែគេធុញទ្រាន់។
ការសង្កេត
ចំណេះដែលមានប្រយោជន៍ក្រៃលែងដល់យើង បានមកពីការសង្កេត។ ការសង្កេតធ្វើឲយើងទទួលបានចំណេះថ្មីៗ និងស្រូបទាញយកចំណេះដឹងបានពីគ្រប់ទីកន្លែង។
- ត្រូវខិតខំហាត់សង្កេត មើលវត្ថុផ្សេងៗដោយល្អិតល្អន់ កុំមើលត្រឹមតែសំបកក្រៅ។
- ព្យាយាមសង្កេត ដោយធ្វើហាក់ដូចជានឹងត្រូវនរណាសួរយើងអំពីវត្ថុនោះ ហើយយើងប្រុងប្រៀបនឹងឆ្លើយប្រាប់ពេញលេញគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
កាលបើបានប្រតិបត្តិតាម គោលទាំង២ខាងលើជាប្រចាំហើយ យើងនឹងទទួលបានប្រយោជន៍ជាទីបំផុត ព្រោះពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ មានរបស់ច្រើនណាស់ដែលឆ្លងកាត់ភ្នែកត្រចៀកយើង។ របស់ទាំងនោះអាចនឹងមានប្រយោជន៍ដល់យើង កាលបើមិនចេះសង្កេត ក៏ទុកដូចជាការបណ្តោយឲ "កំណប់ទ្រព្យដើររំលងទៅជារៀងរាល់ថ្ងៃ"។
(ស្រង់ចេញពី សៀវភៅនយោបាយអំរំខួរក្បាលដែលនិពន្ធដោយ ម៉ៅ សុវណ្ណា បោះពុម្ពលើទី១ឆ្នាំ ១៩៧១)
No comments:
Post a Comment