ពាក់ព័ន្ធនឹងវិធីសាស្ត្រក្នុងការស្វែងរកការងារធ្វើប្រកបដោយ ជោគជ័យនោះ សូមតាមដានបទសម្ភាសន៍ របស់sabay ជាមួយកញ្ញា ព្រឹម សំណប់ បច្ចុប្បន្នជាប្រធានផ្នែកធនធានមនុស្សនៅស្ថានីយទូរទស្សន៍ CTN។
Sabay៖ សួស្ដីកញ្ញា! កញ្ញាមើលឃើញយ៉ាងណាអំពីជំហររបស់និស្សិតចំពោះការស្វះស្វែងរកការងារបច្ចុប្បន្ន?
ព្រឹម សំណប់៖ ខ្ញុំក៏មិនអាចមើលដឹងឲ្យអស់ទូលំទូលាយចំពោះនិស្សិតទាំងអស់ទេ តែយោងតាមអ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់ឃើញ ទទួលបានបទពិសោធន៍នោះគឺនិស្សិតនៅមានការរារែកចិត្ត គិតថាខ្លួនទាបមិនសមនឹងការងារនោះឬមិនអាចធ្វើការងារហ្នឹងបាន។ អ្នកខ្លះគិតថាខ្លួនអត់មានដើមទុនសម្រាប់បើកអាជីវកម្មផ្ទាល់ ខ្លួន និងមានអ្នកខ្លះយល់ថាខ្លួនខ្វះខ្សែរយៈ បើទោះបីជាខ្លួនមានសមត្ថភាព ឬមានសញ្ញាប័ត្រក៏មិនអាចរកការងារបានធ្វើដែរ។
Sabay៖ និយាយអំពីទីផ្សារការងារវិញម្ដង កញ្ញាអាចពន្យល់បន្តិចបានទេ ថាតើទីផ្សារការងារនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈបែបណាដែរ?
ព្រឹម សំណប់៖ “ទីផ្សារការងារគឺបើកចំហ!”។ និស្សិតគិតថាទីផ្សារមិនទាន់ទូលាយ តែការពិតអ្នករើសបុគ្គលិកក៏ជួបបញ្ហាដូចគ្នា គឺបញ្ហាដែលគាត់ត្រូវការបុគ្គលិក តែមិនអាចរកអ្នកមានសមត្ថភាពស័ក្ដិសមនឹងការងារហ្នឹងបាន។ លើកជាឧទាហរណ៍ កាលពី២០០៨ ស្ថាប័នដែលខ្ញុំធ្លាប់បម្រើការបានរៀបចំ ពិព័រណ៍ការងារមួយហើយពេលនោះ យើងទទួលបានCV ចំនួនជាង ១០០០CV ប៉ុន្តែជាក់ស្ដែង CV ដែលអាចប្រើការបាន ត្រូវតាមអ្វីដែលយើងត្រូវការគឺមានតែ២សន្លឹកប៉ុណ្ណោះ។ មួយវិញទៀត យើងមើលតែតាមកាសែត ឬតាមគេហទំព័រការងារមួយចំនួន ឃើញមានការងារប៉ុន្មានដែលដាក់ប្រកាសជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយមានមុខជំនាញខ្លះរើសម្ដងហើយ Closed និងដាក់រើសម្ដង ឬពីរដងទៀតក៏មានព្រោះអត់មានបេក្ខជនដែលគេចង់បានទៅដាក់ ខណៈដែលនិស្សិតគរជើងអត់មានការងារធ្វើ។ អីចឹងមិនមែនទីផ្សារចង្អៀតទេ យើងត្រូវសិក្សាមើលថាតើអ្វីជាបញ្ហារបស់និស្សិតយើង?
ព្រឹម សំណប់៖ និយាយពីសមត្ថភាពរបស់និស្សិត។ ជាទូទៅក្រុមហ៊ុនគេបែងចែកសមត្ថភាពបុគ្គលិកជាពីរ គឺអាចវាស់វែងបាននិងមិនអាចវាស់វែងបាន។ សមត្ថភាពដែលមិនអាចវាស់វែងបានគឺជាអ្វីដែលក្រុមហ៊ុនចង់បានបំផុត ដូចជាភាពជាអ្នកដឹងនាំ សមត្ថភាពស្វែងរកដំណោះស្រាយការងារ សម្របសម្រួល ដោះស្រាយជាមួយអតិថិជន មានគោលដៅឬចក្ខុវិស័យក្នុងការងារច្បាស់លាស់ជាដើម។ តើនិស្សិតមានចំណុចទាំងនេះទេ? ក្រៅពីសមត្ថភាពដែលអាចវាស់វែងបាន តើនិស្សិតគាត់អាចបង្ហាញអ្វីខ្លះទៅកាន់អ្នកជ្រើសរើសបុគ្គលិកតាម រយៈការរៀបចំពាក្យសុំធ្វើការ បទបង្ហាញពីខ្លួនឯងក្នុងពេលសម្ភាសន៍ជាដើម។
Sabay៖ តាមការបញ្ជាក់របស់កញ្ញានិស្សិតនៅមានចំណុចខ្សោយច្រើនគួរសម។ ប៉ុន្តែកញ្ញាអាចលើកឡើងចំណុចខ្សោយទាំងនេះទៀតបានទេ ដើម្បីឲ្យនិស្សិតបានដឹងកាន់តែច្បាស់ចា៎?
ព្រឹម សំណប់៖ ចំណុចខ្សោយ គឺគាត់មិនទាន់មានទំនុកចិត្ត ការគិតនៃបុគ្គលដែលភាសាអង់គ្លេសថា Attitude នេះគឺមានសារៈសំខាន់អាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីបុគ្គលម្នាក់ៗ ។ មួយវិញទៀត ការរៀបចំCV នៅមានចំណុចខ្វះខាត និងអត់ទាន់ចេះបង្ហាញច្បាស់លាស់។ យើងស្រមៃមើលថាតើ អ្នកអាន CV របស់យើង គាត់ចង់ដឹងពីអ្វី? អ្វីដែលយើងបានបង្ហាញហ្នឹងច្បាស់ទេ? មានគ្រប់គ្រាន់ទេ? ដូចគ្នាដែរ ពេលចូលដល់បទសម្ភាសន៍ សំខាន់បំផុតការបង្ហាញព័ត៌មានរបស់ខ្លួន ហើយបើសូម្បីតែការបង្ហាញខ្លួនយើងមិនអាចធ្វើបាន តើគេអាចផ្ដល់ការងារឲ្យយើងឬអត់។តែត្រង់ចំណុចនេះ ដោយសារនៅប្រទេសយើង អត់ទាន់មានទម្លាប់នៃការធ្វើបទបង្ហាញផ្សេងៗ និស្សិតភាគច្រើនមិនទាន់មានទំនុកចិត្ត។ ចា៎ ទាំងអស់នេះហើយដែលនិស្សិតត្រូវដឹង និងកែប្រែដើម្បីភាពជោគជ័យក្នុងការស្វែងរកការងារ។
Sabay៖ ពាក់ព័ន្ធនឹងការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់បទសម្ភាសន៍វិញ តើកញ្ញាមានអ្វីអាចចែករំលែកចំពោះយុវជនដែលកំពុងស្វែងរកការងារ ធ្វើ?
ព្រឹម សំណប់៖ យើងត្រូវចាំថា យើងមានពេលវេលាមិនច្រើន ប្រមាណ២០នាទីប៉ុណ្ណោះ ដូចនេះត្រូវតែប្រើពេលវេលានេះឲ្យបានម៉ត់ចត់ ទាំងការរៀបចំអាកប្បកិរិយា ការស្លៀកពាក់ ការនិយាយស្ដីជាដើម។ កត្តាគួរជៀសវាងមួយចំនួន គឺនិស្សិតមិនត្រូវភ័យពេក មានទំនុកចិត្ត កុំត្រង់ពេក អាចនិយាយលើកពីខ្លួនឯង ត្រូវតែឆ្លើយ និងឆ្លើយឲ្យចំអ្វីដែលគេចង់បាន ដូចជាព្យាយាមប្រាប់ពីខ្លួនអ្នកឲ្យបានច្រើន ហើយចាំថា បើអ្នកដែលអង្គុយនៅមុខអ្នកគឺជាអ្នកកំណត់ថាអ្នកជាប់ឬធ្លាក់ ដូចនេះត្រូវផ្ដល់នូវការគោរពនិងឲ្យតម្លៃគាត់។ ជៀសវាងការបង្វែរ ឬមិនឆ្លើយសំណួរដែលគេសួរ។ ម្យ៉ាងទៀតមុនពេលចូលសម្ភាសន៍ ហោចណាស់អ្នកបានដឹងព័ត៌មានមួយចំនួនពីស្ថាប័ននោះ ។
Sabay៖ ដោយសារកញ្ញាធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យការងារ ឆ្លងកាត់ការសម្ភាសន៍ជាច្រើនបែបនេះ Sabay ចង់ឲ្យកញ្ញាលើកយកសំណួរគោលមួយចំនួនដែលតែងតែលើកមកចោទ សួរបេក្ខជន?
ព្រឹម សំណប់៖ ការពិតនីតិវិធីនៃការធ្វើបទសម្ភាសន៍ មានច្រើនណាស់និងខុសគ្នាតាមស្ថាប័ននិងកាលៈទេសៈជាក់ស្ដែងនៅពេល គេឃើញអ្នកពីដំបូង។ ពេលខ្លះគេអាចនឹងចង់ដឹងច្រើនពីអ្នក ដូចជានៅពេលឃើញការរៀបចំខ្លួនរបស់អ្នកជាដើម។ គេអាចឲ្យអ្នកបង្ហាញពីព័ត៌មានខ្លួនអ្នក ត្រង់កន្លែងហ្នឹងមិនបាច់រៀបរាប់ហូរហែពេកទេ គឺនិយាយឲ្យខ្លីនិងគ្រប់គ្រាន់(ឈ្មោះអ្នក ជំនាញ សាលា និងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន)។ គេអាចសួរពីចំណុចខ្លាំងចំណុចខ្សោយរបស់អ្នក ដែលត្រង់ចំណុចនេះនិស្សិតច្រើនមានចំណុចខ្វះខាតពេលលើកពីចំណុច ខ្សោយរបស់ខ្លួន (និស្សិតគួរតែរកចំណុចខ្សោយណាមួយដែលក្រុមហ៊ុនគិតថាជាចំណុច ខ្លាំង ដូចជា “ខ្ញុំជាមនុស្សឈ្លក់នឹងការងារពេក បើធ្វើមិនហើយខ្ញុំមិនទៅផ្ទះជាដើម)។ សំណួរមួយទៀតគឺ ហេតុអ្វីអ្នកចាប់អារម្មណ៍ការងារនៅទីនេះ? និស្សិតត្រូវឆ្លើយបែបណាកុំឲ្យជាន់ជើងខ្លួនឯង និងចេះបត់បែន។ និស្សិតខ្លះអាចឆ្លើយតាមចិត្តថា ព្រោះនេះជាក្រុមហ៊ុនក្នុងក្ដីស្រមៃ ខណៈគាត់មិនទាំងដឹងថា តើផលិតផលឬសេវាកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុននោះមានអ្វីខ្លះផង?។ អីចឹងមិនថាគេសួរអី គឺអ្នកត្រូវតែរកចម្លើយឲ្យបាន និងឆ្លើយដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។ មាននិស្សិតខ្លះ គិតថាពេលខ្លួនអត់ទាន់មានបទពិសោធន៍ ពិបាកនឹងជាប់ព្រោះអត់មានអ្វីបង្ហាញនិងនិយាយ តែការពិត ទោះបីជានិស្សិតមិនធ្លាប់បម្រើការ ក៏និស្សិតបានចូលរួមក្នុងសហគមន៍ ក្នុងគ្រួសារ និងមានការងារជាច្រើនដែលអាចលើកយកមកបង្ហាញ ថាអ្នកមានសមត្ថភាព។
Sabay ៖ តើចំណុចសំខាន់អ្វីខ្លះ ដែលធ្វើឲ្យនិស្សិត ឬបេក្ខជនម្នាក់ត្រូវបានគេជ្រើសរើស?
ព្រឹម សំណប់៖ ចំណុចសំខាន់មាន ទី ១ ឥរិយាបថ(Attitude) ដែលអាចឆ្លុះបញ្ចាំងបានទាំងអស់ ទី២ សំលៀកបំពាក់សមរម្យ ទី៣ ការឆ្លើយចំគោលដៅ មិនចាកប្រធាន។
Sabay៖ មាននិស្សិតមួយចំនួនមានអារម្មណ៍ប្លែក ឬបារម្ភការប្រតិបត្តិខុសឆ្គងនៅថ្ងៃចូលធ្វើការដំបូង។ តើនៅថ្ងៃចូលធ្វើការដំបូង និស្សិតត្រូវរៀបចំខ្លួនបែបណាខ្លះទៅចា៎?
ព្រឹម សំណប់៖ ចា៎! ត្រូវទៅដល់មុនម៉ោងជាមួយសំលៀកបំពាក់សមរម្យបែបអ្នកធ្វើការ សមនឹងមុខដំណែងរបស់ខ្លួន ដែលតម្រូវឲ្យគាត់ត្រៀមរៀបចំទុកជាស្រេចពីយប់។ ម្យ៉ាងធម្មតា នៅថ្ងៃដំបូងអាចនឹងមិនសូវមានការងារធ្វើច្រើនទេ ដូចនេះដើម្បីកុំឲ្យមើលទៅទំនេរ អ្នកអាចរៀនស្គាល់ពីរបៀបរបប មើលឯកសារផ្សេងៗទាក់ទងនឹងក្រុមហ៊ុន ស្គាល់ទីតាំងគ្រប់ផ្នែក ស្គាល់លេខទំនាក់ទំនងគ្រប់ផ្នែកដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការទំនាក់ទំនង ។ យើងជាអ្នកចំណូលថ្មីអាចនឹងមានអារម្មណ៍ប្លែក នឹងទិដ្ឋភាពនិងទម្លាប់ផ្សេងៗនៅទីនោះ តែទោះបីជាយ៉ាងណា តាមយោបល់ខ្ញុំ យើងត្រូវរក្សាឲ្យបានភាពរួសរាយរាក់ទាក់ មានសុជីវធម៌ ជួយយកអសារ ស្ដាប់ច្រើន ធ្វើច្រើន និងនិយាយតិច ហើយបើឆ្ងល់សួរ។
Sabay ៖ ចុះដើម្បីឲ្យអាជីពការងារមួយទទួលបានជោគជ័យ តើបុគ្គលម្នាក់ៗត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់ចំណុច ឬគោលការណ៍អ្វីខ្លះទៅចា៎?
ព្រឹម សំណប់៖ បើយើងមានការងារ យើងប្រាកជាចង់ឲ្យការបំពេញការងារនេះ ទទួលបានជោគជ័យឬមានការទទួលស្គាល់ជាដើមនោះជាអ្វីដែលគ្រប់គ្នា ចង់បានណាស់។ តាមបទពិសោធន៍ផ្ទាល់របស់ខ្ញុំ គឺអាជីពការងារមួយអាចទទួលជោគជ័យ តោងតែបុគ្គលនោះ ចេះស្គាល់ពីតួនាទីរបស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់ មានភាពទទួលស្គាល់លើការងារ ដោយស្ដាប់ការណែនាំពីថ្នាក់លើឲ្យបានច្បាស់ កុំធ្វើនូវអ្វីដែលមិនប្រាកដនាំឲ្យមានកំហុស។ ភាពឆ្លាតវៃក្នុងការងារ គឺយើងត្រូវបែងចែកកំណត់ការងារទៅតាមពេលវេលា និងភាពចាំបាច់នៃការងារនោះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយប្រឹងប្រែងធ្វើការកុំគិតពីការនឿយហត់ ឬអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែម។ ប្រសិនបើអ្នកអាចបំពេញការងាររបស់អ្នកបានល្អ អាចជួយកិច្ចការផ្សេងទៀតបាន នោះអ្នកប្រាកដជាអាចរៀនសូត្រពីការងារទាំងនោះ ហើយមិនយូរមិនឆាប់ក្រុមហ៊ុននឹងផ្ដល់ទំនុកចិត្ត ឬទទួលស្គាល់សមត្ថភាពរបស់អ្នក។ ជារួមដូចខ្ញុំបានបញ្ជាក់ក្នុងសំណួរមុនដែរ គឺ “ឆ្ងល់សួរ ស្ដាប់ឲ្យបានច្រើន ធ្វើឲ្យបានច្រើន និងនិយាយតិច” ជាការប្រសើរ។
Sabay៖ ងាកមកចំណុចប្រឈមវិញ តើកញ្ញាអាចកំណត់បានទេថា តើជាទូទៅមានចំណុចអ្វីខ្លះដែលបុគ្គលិកអនុវត្តខុសហើយអាចប្រឈម នឹងការបញ្ឈប់ពីការងារ?
ព្រឹម សំណប់៖ ទីមួយ “ធ្វើឲ្យមានកំហុសដដែល” ដែលជាទូទៅក្រុមហ៊ុនពិបាកនឹងទទួលយកកំហុសដដែលៗ លើសពីបីដងរបស់បុគ្គលិកណាម្នាក់នោះទេ។ បើខុសលើកទី១ អាចថាថ្មី ទីពីរអាចថាភ្លេច…អីចឹងគេសុខចិត្តមានកំហុសថ្មីប្រសើរជាងការ ធ្វើឲ្យមានកំហុសដដែល ដែលមានន័យថា បុគ្គលនោះមិនយកចិត្តទុកដាក់ និងថាការណែនាំរបស់ថ្នាក់លើមិនសំខាន់។ ទីពីរ គឺការធ្វើការផ្លោះ ដែលមិនគោរពតាមឋានានុក្រម រចនាសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុន។ មានបុគ្គលិកខ្លះចង់មានមុខមាត់ ឬឃើញមេបន្ទាប់ខ្លួនក្មេងជាង គិតថាមិនមានសមត្ថភាពស្មើខ្លួន ហើយច្រើនអនុវត្តការងាររំលងបែបនេះ។ ការធ្វើការបែបនេះ អាចមានន័យច្រើន ថ្នាក់លើធំរបស់អ្នកយល់ថាការគ្រប់គ្រងនៃថ្នាក់បន្ទាប់មិនមាន ប្រសិទ្ធភាព ឬគិតថាអ្នកមិនចេះធ្វើការ។
Sabay៖ មួយវិញទៀត ទាក់ទងនឹងការផ្លាស់ប្ដូរ ទីកន្លែងការងារច្រើនជារឿងល្អឬយ៉ាងណាដែរ?
ព្រឹម សំណប់៖ ខ្ញុំគិតថាល្អ ប៉ុន្តែជាទូទៅ រយៈពេលសមស្របសម្រាប់ការប្ដូរកន្លែងការងារគឺ២ឆ្នាំ។ ២ឆ្នាំជារយៈពេលមិនយូរពេក ឬលឿនពេកតែគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការសូត្រ និងទទួលបានបទពិសោធន៍នៃមុខនាទីនោះ។ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលិកម្នាក់មិនគួរធ្វើការក្នុងមុខដំណែងដដែល លើសពី៥ ឆ្នាំទេ ដែលនេះគេអាចវាយតម្លៃថា អ្នកជាមនុស្សមិនសូវស្វែងរកអ្វីថ្មី អភិវឌ្ឍខ្លួន ឬថាអ្នកមិនមានសមត្ថភាពធ្វើការងារផ្សេងបាន។
Sabay៖ គ្រប់គ្នាតែងប្រាថ្នាចង់ធ្វើការនៅកន្លែងណា ឬស្ថាប័នណាដែលធំៗ ល្បីឈ្មោះ ។ ដើម្បីសម្រេចក្ដីប្រាថ្នានេះ តើកញ្ញាគិតថាពួកគេគួរចាប់ផ្ដើមបែបណា?
ព្រឹម សំណប់៖ ចំណុចនឹងអាស្រ័យទៅលើឱកាស និងភាពសំខាន់នៃការងារនោះ។ ធម្មតាក្រុមហ៊ុនដែលល្អជាជម្រើសមុនគេក្នុងក្រសែភ្នែករបស់អ្នក ដូចនេះ បើសិនជាជាមានឱកាស ហើយសិក្សាថាតើសមត្ថភាពអ្នកសមស្របជាមួយការងារនោះហើយ ត្រូវសាកល្បងចាប់យកឱកាស។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើការងារទាមទារខ្ពស់ ប្រកួតប្រជែងខ្លាំង ខណៈដែលអ្នកដឹងច្បាស់ថាមិនអាចទៅរួច អ្នកគួរតែចាប់ផ្ដើមសន្សំពិន្ទុនៅតាមស្ថាប័នតូចៗជាមុនសិន ហើយនៅពេលណាអ្នកមានសមត្ថភាពរឹងមាំ អ្នកនឹងងាយទទួលបានឱកាសនេះជាងគេ។
Sabay៖ ជាចុងក្រោយ តើកញ្ញាមានអ្វីចែករំលែកទៅកាន់យុវវ័យ មិត្តនិស្សិតដែលកំពុងតែព្រួយបារម្ភក្នុងការស្វែងរកការងារនេះ ខ្លះចា៎?
ព្រឹម សំណប់៖ អ្វីដែលខ្ញុំអាចនិយាយបាន ក្នុងនាមជារៀមច្បង និងយោងតាមអ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់ឆ្លងកាត់ក្នុងវិស័យការងាររយៈពេល៦ ឆ្នាំនេះ គឺខ្ញុំចង់ប្រាប់យុវវ័យថា ត្រូវសាងខ្លួនឯងជាបុគ្គលម្នាក់ប្រកាន់សុទិដ្ឋិនិយម។ ត្រូវកំណត់ឲ្យបានច្បាស់ថាខ្លួនមានអ្វី? ចង់បានអ្វី? រៀនសូត្រអភិវឌ្ឍកសាងសមត្ថភាពខ្លួន ចេះមើលឱកាស ហ៊ានបង្ហាញគេពីអ្វីដែលអ្នកមាន ហើយជាពិសេសត្រូវចំទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លួនឯង(កុំបន្ទោសអ្នកនេះ អ្នកនោះ មកពីរដ្ឋាភិបាល មកពីគេមិនផ្ដល់ឱកាសឲ្យអ្នកគ្មានបទពិសោធន៍…)។ ជួយខ្លួនឯងសិន ប្រឹងប្រែងធ្វើការកុំខ្លាចនឿយហត់ និងចាំជាប់ក្នុងចិត្តថា “ការព្យាយាម នាំមកភាពជោគជ័យ” ជាប្រាកដ។ សូមអរគុណ!
No comments:
Post a Comment