វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលគឺជាផ្នែកនៃ
មុខវិជ្ជារូបសាស្ត្រ និង វិទ្យាសាស្ត្រ
ហើយប្រវត្តិរបស់វាគឺត្រូវបានមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងទូលាយទៅនឹងការ
ស្វែងយល់ពីរូបវិទ្យា និង គណិតវិទ្យា នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។
ព្រោះតែវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលគឺជាជំនាញវិជ្ជាជីវៈដែលមានលក្ខណៈ
ធំទូលាយ
រួមបញ្ចូលទាំងមុខវិជ្ជាបច្ចេកទេសតូចៗមួយចំនួនដោយឡែកទៀតនោះ
ប្រវត្តិរបស់វាក៏ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងចំណេះដឹងស្តីពីរចនា
សម្ព័ន្ធ, សម្ភារៈវិទ្យាសាស្ត្រ, ភូគព្ភសាស្ត្រ, ធរណីវិទ្យា,
ធារាសាស្ត្រ, បរិស្ថាន, មេកានិច និង ផ្នែកផ្សេងៗទៀត។
ឆ្លងកាត់តាមប្រវត្តិសាស្ត្របុរាណ និង
យុគសម័យកណ្តាលមកហើយនោះ
ការរចនាបែបស្ថាបត្យកម្មទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងពេញលេញដោយសិប្បករ
ដូចជា អ្នកចំលាក់ថ្ម និងជាងឈើ
ដែលអ្នកអ្នកធ្វើឲ្យលេចឡើងនូវតួនាទីនៃអ្នកសាងសង់កំពូល។
ចំណេះដឹងនៃសិល្បៈទាំងនេះត្រូវបានរក្សាទុកបន្តបន្ទាប់ទៅកាន់អ្នក
ស្នងការងារ
និងការផ្លាស់ប្តូរទៅតាមការឲ្យតម្លៃខ្ពស់់ទៅលើស្នាដៃសិល្បៈ
ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់។ រចនាសម្ព័ន្ធអគារ, ផ្លូវថ្នល់ និង
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដែលនៅបន្តគង់វង្ស
ហើយមានសន្ទុះរីកចំរើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។
ឧទាហរណ៍ដំបូងបង្អស់នៃការឈានទៅដល់ការ
ប្រើប្រាស់រូបវិទ្យា និងគណិតវិទ្យា
នៅក្នុងវិស័យវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល គឺសមិទ្ធិផលការងាររបស់
អាគីមេដស៍ នៅស.វទី ៣ មុនគ.ស រួមមាន ច្បាប់របស់អាគីមេដស៍
ដែលទាញយកហេតុផលសម្រាប់ការយល់ដឹងរបស់យើងបន្ថែមទៅលើភាពអណ្តែង
នៃអង្គធាតុ និង ការអនុវត្តដូចជា ប្រដាប់បញ្ចូលទឹក
ឬរហាត់ទឹកដែលមានទំរង់ជាខ្ចៅរបស់អាគីមេដស៍។ លោក អាគីមេដស៍។
គណិតវិទូជនជាតិឥណ្ឌាម្នាក់ឈ្មោះ ប្រាម៉ាគុបតា (Brahmagupta) បានប្រើប្រាស់លេខគណិតនៅគ.សទី ៧ ដោយផ្អែកទៅលើលេខរបស់ជនជាតិហិណ្ឌូអារ៉ាប់ សម្រាប់ការគណនារកមាឌ។
Related articles
- ប្រវត្តិ មុខ របរ ផ្នែក វិស្វ កម្ម សំណង់ ស៊ីវិល (diaworld.wordpress.com)
- វិស្វកម្ម សំណង់ ស៊ីវិល (Civil engineering) (diaworld.wordpress.com)
ប្រវត្តិមុខរបរផ្នែកវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល 2011/11/14
វិស្វកម្ម គឺជាផ្នែកមួយនៃជីវិតមនុស្សតាំងពីកំណកំណើតមនុស្សជាតិមកម៉្លេះ។ ការអនុវត្តដំបូងបង្អស់នៃសំណង់ស៊ីវិល ប្រហែលមានចាប់ពី ឆ្នាំ ៤០០០ និង ២០០០ នៃពុទ្ធសករាជ នៅសម័យអេស៊ីបបុរាណ និង មេសូប៉ូតាមា (អ៊ីរ៉ាក់ពីបុរាណ) នៅពេលដែលមនុស្សចាប់ផ្តើមបោះបង់ចរកភាព (ភាពពនេចរគ្មានទិសដៅ) ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សចេះរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធជម្រកសម្រាប់ជ្រកកោន។ ក្នុងកំឡុងពេលនេះ ការដឹកជញ្ជូនជាផ្នែកសំខាន់មួយ ដែលបានរីកលូតលាស់ ហើយដឹកនាំទៅការអភិវឌ្ឍនៅកង់វិល និង ទូក។រហូតមកទល់សម័យទំនើបកាលពីមុននេះ នៅតែមិនមានការវែកញែកច្បាស់លាស់នៅឡើយរវាងផ្នែកវិស្វកម្មសំណង់ ស៊ីវិល និង ផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម។ រីឯអត្ថន័យនៃពាក្យ វិស្វកម្ម និង ស្ថាបត្យកម្ម ធ្លាប់បានគេប្រើប្រាស់ក្នុងន័យតែមួយ ទៅតាមតំបន់ផ្សេងៗជាច្រើន ដែលគេហៅវិស្វករ និង ស្ថាបត្យករ មានភាពដូចគ្នា។ សំណង់ ពីរ៉ាមីត នៅប្រទេសអេស៊ីប (ប្រហែលព.ស ២៧០០ ដល់ ២៥០០) គឺជាសំណង់ដំបូង ដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធធំជាងបង្អស់។ សំណង់ពីបុរាណមួយផ្សេងទៀត មានជារួមដូចជា សំណង់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងផ្លូវទឹក ឃឺណាត (មានចំណាស់ច្រើនជាង ៣០០០ឆ្នាំ ហើយមានប្រវែងវែងជាង ៧១គ.ម), ប្រាសាទផាថេនុន ដែលសាងសង់ដោយលោក អ៊ីកថីនុស ក្នុង ក្រិចបុរាណ (ព.ស ៤៤៧ – ៤៣៨), ប្រាសាទអាភីយ៉ាន វេ សាងសង់ដោយវិស្វករជនជាតិរ៉ូម៉ាំង (ប្រហែល ព.ស ៣១២), មហាកំពែងចិន សាងសង់ដោយ មេទ័ព មេង ធៀន ក្រោមបញ្ជារាជវង្សឈីន អធិរាជស្តេច ស៊ី ហ័ងទី (ប្រហែលព.ស ២២០) និង សំណង់វិហារសាសនានៅប្រទេសស្រីលង្កាបុរាណ ដូចទៅនឹង វិហារ ជេតាវ៉ាណារ៉ាម៉ាយ៉ា និង សំណង់ធារាសាស្ត្រដ៏ធំ នៅ អានូរ៉ាដាពូរ៉ា ដែរ។ ជនជាតិរ៉ូម៉ាំងបានអភិវឌ្ឍសំណង់ស៊ីវិលទៅតាមអណាចក្ររបស់គេ រួមមាន ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ, insulae, ផែ, ស្ពាន, ទំនប់ទឹក និង ផ្លូវ។នៅស.វទី ១៨ អត្ថន័យនៃពាក្យវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលត្រូវបានគេរួមបញ្ចូលគ្រប់ យ៉ាង ដោយឲ្យមានអត្ថន័យខុសផ្ទុយស្រឡះពីវវិស្វកម្មយោធា។ មនុស្សដំបូងដែលហៅខ្លួនឯងថាជាវិស្វករសំណង់ស៊ីវិលនោះគឺលោក ចន ស្មីតថុន ដែលបានសាងសង់ Eddystone Lighthouse។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៧៧១ លោកស្មីតថុន និង មិត្តរួមការងាររបស់គាត់មួយចំនួនទៀតបានបង្កើតសហគមន៍ ស្មីតថុននៃពួកវិស្វករសំណង់ស៊ីវិលឡើងមក ដែលជាក្រុមនៃអ្នកដឹកនាំអ្នកមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈនេះ ដើម្បីជួបជុំគ្នាជាលក្ខណៈតូចតាចនៅអាហារពេលល្ងាច។ ទោះជាមានលក្ខណៈតូចតាចក៏ដោយ ក៏ជាភស្តុតាងបញ្ចាក់ថាមានការជួបជុំផ្នែកបច្ចេកទេសមយយ ជាជាងការនៅក្នុងសហគមន៍រប៉ាត់រប៉ាយ។នៅឆ្នាំ ១៨១៨ “វិទ្យាស្ថានវិស្វករសំណង់ស៊ីវិល” ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្រុងឡុនដុន ប្រទេសបារាំង ហើយនៅឆ្នាំ ១៨២០ វិស្វករដែលមានកេរឈ្មោះលេចធ្លោជាងគេឈ្មោះ ថូម៉ាស ថេលហ្វត បានក្លាយជាប្រធានដំបូងគេបង្អស់នៃវិទ្យាស្ថាននេះ។ វិទ្យាស្ថាននេះត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិទទួលស្គាល់ពេញលេញពីរដ្ឋាភិបាល នៅឆ្នាំ ១៨២៨ ដែលទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការថា វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលជា ជំនាញវិជ្ជាជីវៈ ពេញលក្ខណៈមួយ។ ការទទួលស្គាល់នេះ មានន័យថា៖សិល្បៈនៃការរៀបចំប្រភពធនធាននៃ ថាមពលក្នុងធម្មជាតិសម្រាប់ប្រើប្រាស់ និងជាប្រយោជន៍ភាពងាយស្រួលរបស់មនុស្សជាតិ នោះវាប្រៀបបីដូចជាផលិតផល និង ចរាចរណ៍នៅក្នុងរដ្ឋ ដែលប្រយោជន៍ទាំងពីរនេះ គឺសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មក្នុងនិងក្រៅស្រុក និងការសាងសង់ចំណតផែ និង ផែពាណិជ្ជកម្ម, ប៉ុលឌែរ, សំណង់ញែកទឹកពីសមុទ្ទ, និង ប្រភាតារ (សើនបញ្ចាំងភ្លើងសម្រាប់នាវា) និង សិល្បៈនៃការរៀបចំថាមពលសប្បនិមិត្តសម្រាប់ជាប្រយោជន៍នៃ ផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម ផ្នែកសំណង់និងប្រព័ន្ធម៉ាស៊ីន និងផ្នែកប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅក្នុងទីក្រុង និង ធានី។មហាវិទ្យាល័យឯកជនដំបូងបំផុត ដែលបង្រៀនផ្នែកវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកគឺ សកលវិទ្យាល័យន័រវ៉ិច ដែលបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៨១៩ ដោយលោក ខេបថេន អាលដេន ផាទ្រីច។ កំរិតដំបូងនៃផ្នែកវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលនៅសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបាន ផ្តល់ជារង្វាន់កិត្តិយសដោយ វិទ្យាស្ថាន រិនសេលេអឺ ផូលីថេចនិក (វិទ្យាស្ថានជំនាញពហុបច្ចេកវិទ្យា រិនសេលែ) ក្នុងឆ្នាំ ១៨៣៥។ ស្រ្តីដំបូងដែលបានរៀនចប់ផ្នែកវិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិលដំបូងបំផុត ដែលបានទទួលរង្វាន់កិត្តិយសពីសកលវិទ្យាល័យខ័រណេល គឺលោកស្រី ណូរ៉ា ស្តេនថុនប្លាច់ឆ៍ ក្នុងឆ្នាំ ១៩០៥។
វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល (Civil engineering)
វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល គឺជាការសិក្សាទៅលើ ជំនាញផ្នែកវិស្វកម្ម(professional engineering) ដែលទាក់ទងទៅនឹងការរចនា ការសាងសង់ និង ការជួសជុលទៅលើផ្នែករូបសាស្ត្រ និង បរិស្ថានធម្មជាតិ រួមបញ្ចូលនូវការងារផ្នែកផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន ប្រឡាយ ទំនប់ទឹក និង សំណង់អគារ។ វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល គឺជាវិជ្ជាដ៏ចំណាស់ជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមវិជ្ជាវិស្វកម្មលើពិ ភពលោកនេះ បន្ទាប់ពីវិស្វកម្មយោធា (military engineering)។មុខវិជ្ជានេះត្រូវបានផ្តាច់ចេញពី វិស្វកម្មយោធា។ ជាទូទៅ វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល មានបែងចែកចេញជាមុខវិជ្ជាតូចៗទៀត ដែលមានដូចជា៖- វិស្វកម្មបរិស្ថាន (environmental engineering),
- វិស្វកម្មបច្ចេកទេសភូគព្ភសាស្ត្រ (geotechnical engineering),
- វិស្វកម្មរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ (structural engineering),
- វិស្វកម្មដឹកជញ្ជូន (transportation engineering),
- វិស្វកម្មនគរោបនីយកម្ម (municipal or urban engineering),
- វិស្វកម្មសម្ភារៈវិស្វកម្មផ្នែកធនធានទឹក (water resources engineering,materials engineering),
- វិស្វកម្មនាវា (coastal engineering),
- ការវិភាគវិស្វកម្ម (surveying), និង
- វិស្វកម្មសំណង់ (construction engineering)។
វិស្វកម្មសំណង់ស៊ីវិល ត្រូវបានប្រើប្រាស់ប្រាស់ទៅលើគ្រប់កំរិតទាំងអស់ មិនថានៅក្នុងផ្នែកសាធារណៈចាប់ពីមន្ត្រីក្រុង រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលជាតិ និង នៅក្នុងផ្នែកឯកជន ចាប់ពីបុគ្គលជាម្ចាស់ផ្ទះរហូតដល់ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិ។អត្ថបទជាភាសាអង់គ្លេស៖ Civil engineering
Related articles
- ជំនាញសិក្សា ផ្នែក សេដ្ឋកិច្ច (diaworld.wordpress.com)
- Assistant Engineer (Hydrology) (pscjalakam.wordpress.com)
No comments:
Post a Comment